Η Χούντα μέσα από τα τεκμήρια της εποχής ~ LoNinja.gr

Στο άρθρο αυτό επιχειρούμε να παραθέσουμε ένα σύντομο αλλά περιεκτικό ιστορικό της Χούντας του 1967 μέσα από την παράθεση τεκμηρίων της εποχής όπως εφημερίδες και την εφημερίδα της κυβερνήσεως.

Την 16η Φεβρουαρίου 1964, η Ένωση Κέντρου του Γεωργίου Παπανδρέου κέρδισε τις εθνικές εκλογές με ποσοστό 53% και 171 έδρες. Ήταν η νίκη εκείνη η οποία έδωσε την αυτοδυναμία στον Παπανδρέου.

Εφημερίδα "Ελευθερία" 17 Φεβρουαρίου 1964

Είχαν προηγηθεί οι εκλογές της 3ης Νοεμβρίου 1963 στις οποίες η Ένωση Κέντρου είχε βγει πρώτο κόμμα με 42%. Ωστόσο, δεν μπόρεσε να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση διότι συγκέντρωσε μόνο 138 έδρες. Μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου 1963, ο αρχηγός της ΕΡΕ Κωνσταντίνος Καραμανλής εγκατέλειψε την Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στο Παρίσι και επιδόθηκε στην αγαπημένη συνήθεια αυτής της πολιτικής οικογένειας: την σιωπή. Ο Καραμαλής έμεινε στο Παρίσι μέχρι την τραγωδία της Κύπρου ήτοι για 10 χρόνια. Μέσα σε αυτά τα 10 χρόνια δεν βρήκε λέξεις να αρθρώσει εναντίον της Χούντας. Ίσως να έφταιγε ότι οι άνθρωποι της Χούντας δεν ήταν άγνωστοί του. Μετά την φυγή Καραμανλή, αρχηγός της ΕΡΕ ανέλαβε ο τραγικός και πολύ χαμηλού πολιτικού διαμετρήματος, Παναγιώτης Κανελλόπουλος ο οποίος, όπως θα δούμε παρακάτω, ήταν εκείνος που έριξε πρώτος το σύνθημα για αποστασία τον Φεβρουάριο του 1965.

Εφημερίδα "Μακεδονία" 10 Δεκεμβρίου 1963

Παρόλα αυτά, στις 8 Νοεμβρίου 1963 ο Παπανδρέου σχημάτισε κυβέρνηση μειοψηφίας (ΦΕΚ Α 202/08.11.1963). Την 8η Ιανουαρίου 1964 διαλύθηκε η Βουλή (ΦΕΚ Α 3/08.01.1964) ώστε να γίνουν οι εκλογές της 16ης Φεβρουαρίου από την οποία προέκυψε η αυτοδύναμη κυβέρνηση του "Γέρου της Δημοκρατίας".

Στις εκλογές του 1964 έκανε την πρώτη του εμφάνιση στην πολιτική ο Ανδρέας Παπανδρέου ο οποίος εξελέγη Βουλευτής Αχαΐας και μάλιστα με πανελλαδικό ρεκόρ ψήφων σε μονοεδρική περιφέρεια μέχρι τότε. Συγκέντρωσε 26.833 σταυρούς και ανέλαβε Υπουργός Προεδρίας της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ Α 40/21.02.1964).

Στην ίδια κυβέρνηση διορίστηκε Υπουργός Οικονομικών ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ο οποίος τότε ανήκε στο δυναμικό της Ένωσης Κέντρου. Ο Μητσοτάκης δεν ήταν και πολύ ευχαριστημένος με την κάθοδο του Ανδρέα στην πολιτική. Από τότε ονειρευόταν να γίνει Πρωθυπουργός και θεωρούσε τον εαυτό του ως τον επικρατέστερο διάδοχο του "Γέρου". Η δημοφιλία που αποκτούσε ο Ανδρέας τον ενοχλούσε διότι έβλεπε ότι θα ήταν εμπόδιο στις φιλοδοξίες του.

Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ΓΛΥΞΜΠΟΥΡΓΚ

Στις 6 Μαρτίου 1964, ο Βασιλιάς Παύλος Γλύξμπουργκ πέθανε (ΦΕΚ Α 44/06.03.1964), τον διαδέχτηκε ο 24χρονος Κωνσταντίνος Γλύξμπουργκ (ΦΕΚ Α 45/06.03.1964) και κηρύχθηκε τρίμηνο εθνικό πένθος.

Αρχικά θεωρήθηκε καλή εξέλιξη για τον Γ. Παπανδρέου διότι πίστευε ότι θα μπορούσε να οικοδομήσει καλές σχέσεις με τον νεαρό Γλύξμπουργκ. Τελικά, ήταν η χειρότερη δυνατή εξέλιξη καθώς ο Γλύξμπουργκ αφενός ήταν τυφλό όργανο της μητέρας του Φρειδερίκης και αφετέρου ο ίδιος κατέπεσε στο να αναλάβει τον ρόλο του κομματάρχη της ΕΡΕ.

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ

Το κρισιμότερο θέμα εξωτερικής πολιτικής που είχε να αντιμετωπει η κυβέρνηση Παπανδρέου ήταν το Κυπριακό. Επρόκειτο για ένα ζήτημα στο οποίο διασταυρώνονταν Αμερικανικά, Βρετανικά, Ελληνικά και Τουρκικά συμφέροντα. Αμερικανοί και Βρετανοί δεν ήθελαν την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Αμερικανοί και Βρετανοί είχαν ανησυχία για την αύξηση της επιρροής και της διείσδυσης της Σοβιετικής Ένωσης στην Κύπρο, δηλαδή στο μαλακό υπογάστριο της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ. Η Κύπρος δεν ήταν μέλος του ΝΑΤΟ αλλά από το 1961 συμμετείχε στο Κίνημα των Αδέσμευτων το οποίο αποτελούνταν από κράτη τα οποία ήθελαν να παραμείνουν εκτός του δίπολου ΗΠΑ - ΕΣΣΔ.

Ο κυπριακός απελευθερωτικός αγώνας κατά της Βρετανικής αποικιοκρατίας δεν οδήγησε στην ένωση Ελλάδας και Κύπρου. Το 1959, με τις Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου, ιδρύθηκε ανεξάρτητο Κυπριακό κράτος. Οι συμφωνίες προέβλεπαν ότι ο Πρόεδρος της Κύπρου θα ήταν Ελληνοκύπριος και ο Αντιπρόεδρος Τουρκοκύπριος. Ο Τουρκοκύπριος Αντιπρόεδρος είχε δικαίωμα βέτο. Μπορείτε να βρείτε το κυπριακό Σύνταγμα εδώ.

Οι Συμφωνίες (pdf) περιελάμβαναν και την Συνθήκη Εγγυήσεων σύμφωνα με την οποία απαγορεύονταν η ένωση της Κύπρου με άλλο κράτος καθώς και ότι Ελλάδα, Τουρκία και Βρετανία αναγνώριζαν και εγγυούνταν την ανεξαρτησία, εδαφική ακεραιότητα και ασφάλεια της Δημοκρατίας της Κύπρου.

Στις 30 Νοεμβρίου 1963, ο Μακάριος πρότεινε στον Τούρκο Αντιπρόεδρο Κιουτσούκ την αναθεώρηση 13 σημείων του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τις προτάσεις απέρριψε η Τουρκία στις 6 Δεκεμβρίου 1963 χωρίς να προηγηθεί οποιαδήποτε συζήτηση. Ακολούθησε η απόρριψή τους και από την τουρκοκυπριακή κοινότητα.

Εφημερίδα "Ελευθερία" 3 Δεκεμβρίου 1963

Σύμφωνα με το πόρισμα της Κυπριακής Βουλής για τον Φάκελο της Κύπρου, στις 23 Δεκεμβρίου 1963 ξέσπασε η τουρκοκυπριακή ένοπλη ανταρσία. Οι Τουρκοκύπριοι υπουργοί αποχώρησαν από την κυβέρνηση και οι Τουρκοκύπριοι δημόσιοι υπάλληλοι από τη δημόσια υπηρεσία. Υπό την ένοπλη βία των ανδρών της τρομοκρατικής τουρκοκυπριακής οργάνωσης ΤΜΤ, ηγέτης της οποίας ήταν ο Ραούφ Ντενκτάς, οι Τουρκοκύπριοι κάτοικοι του νησιού μετακινήθηκαν και συγκεντρώθηκαν σε συγκεκριμένες περιοχές όπου σχηματίσθηκαν αμιγείς θύλακες, στους οποίους δεν επιτρεπόταν η είσοδος Ελληνοκυπρίων ούτε και η άσκηση ελέγχου από τη νόμιμη κυβέρνηση. Τον Μάρτιο του 1964 οι Τουρκοκύπριοι προχώρησαν στη σύσταση της Γενικής Επιτροπής, η οποία τέθηκε υπό την ηγεσία του Αντιπροέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Φ. Κουτσιούκ και ανέλαβε παράνομα και αυθαίρετα την άσκηση νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας. Τον ίδιο μήνα με το υπ' αριθμόν 186/4 Ψήφισμά το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ αναγνώρισε τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο και την κυβέρνησή του ως τους νόμιμους εκπροσώπους και συνεχιστές της Κυπριακής Δημοκρατίας, ανεξάρτητα από την αποχώρηση των Τουρκοκυπρίων. Ο Παπανδρέου ενίσχυσε την άμυνα της Κύπρου με την σταδιακή αποστολή, από τον Μάιο έως και τον Οκτώβριο του 1964, μιας μεραρχίας με περίπου 8.500 άνδρες.

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΙΣ ΗΠΑ - Η ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΤΕΛΟΥΣ

Στις 24 Ιουνίου 1964, ο Γεώργιος Παπανδρέου επισκέφθηκε τις Η.Π.Α. Το θέμα των συναντήσεων ήταν το Κυπριακό. Οι ΗΠΑ ενδιαφέρονταν να λήξει η κρίση η οποία είχε δημιουργηθεί.

Εφημερίδα "Ελευθερία" 24.06.1964

Ο Παπανδρέου πιέστηκε από τον Πρόεδρο Τζόνσον να συμφωνήσει σε μια άμεση διευθέτηση του Κυπριακού εκτός του πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών αλλά εντός του πλαισίου του ΝΑΤΟ. Σύμφωνα με το πόρισμα της Κυπριακής Βουλής για τον Φάκελο της Κύπρου, τη θέση αυτή απέρριψε σθεναρά ο Έλληνας Πρωθυπουργός, ο οποίος επέμενε η διαδικασία να βρίσκεται εντός των πλαισίων των Ηνωμένων Εθνών υπό την ευθύνη του εκπροσώπου του. Ο Παπανδρέου απέρριψε και τις απευθείας συζητήσεις με την Τουρκία. Από την πλευρά των ΗΠΑ υπήρξε εμφανής εκβιασμός για την αποδοχή της πρότασής τους κινδυνολογώντας ότι, σε περίπτωση απόρριψης, δεν επρόκειτο να αποτρέψουν την Τουρκία από την πραγματοποίηση εισβολής στην Κύπρο, όπως έπραξαν στις αρχές Ιουνίου του 1964. Σε περίπτωση πολέμου μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας δήλωσαν ότι δεν έχουν πρόθεση παρέμβασης. Η θέση των ΗΠΑ συνοψίσθηκε στην εξής διατύπωση: "Οι ΗΠΑ θα πράξουν παν το δυνατόν, για να αποθαρρύνουν τουρκική ενέργεια, αλλά δεν θα την παρεμποδίσουν δυναμικά".

Αυτή η επίσκεψη στις ΗΠΑ ήταν η αρχή του τέλους της Κυβέρνησης Παπανδρέου και της Δημοκρατίας στην Ελλάδα. Ξεκίνησε απροκάλυπτα η προσπάθεια ηθικής εξόντωσης των Παπανδέρου και η προσπάθεια φυλάκισης του Ανδρέα ώστε να πέσει η Κυβέρνηση του 53%.

Η ΥΠΟΘΕΣΗ ΑΣΠΙΔΑ

Τον Μάιο του 1965, και ενώ ήταν σε εξέλιξη η ποινική διαδικασία για την δολοφονία του Γρηγορίου Λαμπράκη, ξέσπασε η Υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ με την οποία επιχειρήθηκε η εμπλοκή του Ανδρέα Παπανδρέου σε δήθεν συνωμοσία του στρατεύματος για ανατροπή.

Τα της Υπόθεσης ΑΣΠΙΔΑ ξεκίνησαν από τον Γεώργιο Γρίβα, ο οποίος επί κατοχής ήταν αρχηγός της "οργάνωσης Χ" η οποία, αντί να κάνει αντίσταση στον κατακτητή, συνεπικουρούσε τους Γερμανούς στις διώξεις αγωνιστών. Το 1971 ήταν αρχηγός της τρομοκρατικής οργάνωσης ΕΟΚΑ Β'.

Μάρτυρες κατηγορίας του Ανδρέα Παπανδρέου ήταν, μεταξύ άλλων, ο βασανιστής επί Χούντας Θεωδ. Θεοφιλογιαννάκος και ο Νίκος Σαμψών ο οποίος έκανε το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου στις 15 Ιουλίου 1974 και με τον τρόπο αυτό άνοιξε την πόρτα στην Τουρκία για την εισβολή στην Κύπρο.

Εφημερίδα "Ελευθερία" 19 Μαίου 1965

Στις 7 Ιουλίου 1965, μία εβδομάδα πριν την Αποστασία, ο Ανδρέας κλήθηκε να καταθέσει στο πλαίσιο της κύριας ανάκρισης για την υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ.

Εφημερίδα "Ελευθερία" 8 Ιουλίου 1965

Τον Φεβρουάριο του 1967 ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Κωνσταντίνος Κόλλιας μεθόδευσε το αίτημα άρσης βουλευτικής ασυλίας του Ανδρέα Παπανδρέου για την δήθεν εμπλοκή του στην σκευωρία ΑΣΠΙΔΑ. Η κίνηση αυτή ήταν ακόμα ένας κρίκος στην αλυσίδα των γεγονότων που οδήγησε στην Χούντα διότι η χώρα είχε μπει τότε σε τροχιά εκλογών. Η αίτηση για άρση ασυλίας οδήγησε κατόπιν στην ανατροπή της Κυβέρνησης Παρακευόπουλου, η οποία θα οδηγούσε την χώρα σε εκλογές, από τον τραγικό Παναγιώτη Κανελλόπουλο της ΕΡΕ χωρίς αυτός να έχει ουδεμία νοιμοποίηση.

Στις 23 Φεβρουαρίου 1967 ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Τσόλακας κατέθεσε στο στρατοδικείο ότι η υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ ήταν σκευωρία. Η σκευωρία ΑΣΠΙΔΑ ήταν ένα από τα βασικά ζητήματα πάνω στα οποία η Δεξιά βάσιζε τον πόλεμο κατά των Παπανδρέου. Αν κατέρρεε η σκευωρία τότε θα έχαναν κι ένα σημαντικό επικοινωνιακό όπλο κατά της Δημοκρατικής Παράταξης. Εξάλλου, ο Γλύξμπουργκ πάνω στην υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ είχε βασίσει την άρνησή του στον Γ. Παπανδρέου να αναλάβει το Υπ. Άμυνας και προκάλεσε την παραίτηση του Πρωθυπουργού του 53% και το ξέσπασμα της αποστασίας τον Ιούλιο του 1965. Με την κατάθεση Τσόλακα γινόταν προφανές σε όλους ότι η στάση του Γλύξμπουργκ τον Ιούλιο του 1965 ήταν ένοχη και υπέκρυπτε έναν παρακρατικό σχεδιασμό. Επομένως, ο Τσόλακας δεν μπορούσε πλέον να παραμείνει στη θέεση του. Έπρεπε να τιμωρηθεί. Στις 27 Μαρτίου 1967, αποστρατεύτηκε και την θέση του πήρε ο Ναύαρχος Αυγέρης.

Η ΑΠΟΣΤΑΣΙΑ

Σε ομιλία του την 19η Φεβρουαρίου 1965, ο αρχηγός της ΕΡΕ Παναγιώτης Κανελλόπουλος έριξε πρώτος το σύνθημα για την αποστασία. Ζήτησε την απομάκρυνση του Παπανδρέου από την Πρωθυπουργία και τον σχηματισμό άλλης Κυβέρνησης με άλλο Πρωθυπουργό από την ίδια Βουλή, δηλαδή, χωρίς εκλογές. Είναι περίπου το ίδιο με αυτό που ζητούσε ο Σαμαράς το 2011 για την Κυβέρνηση Γιώργου Παπανδρέου.

Εφημερίδα "Ελευθερία" 20 Φεβρουαρίου 1965

Ουσιαστικά επρόκειτο για μια δημόσια διαβεβαίωση - δέσμευση προς τους αποστάτες να τολμήσουν και ότι θα έχουν την στήριξή του. Ο τραγικός Κανελλόπουλος ζητούσε ευθέως την ανατροπή της Κυβέρνησης του 53%. Αυτό μόνο με αποστασία μπορούσε να γίνει. Η ΕΡΕ δεν είχε την απαιτούμενη πλειοψηφία για να σχηματίσει κυβέρνηση από την ίδια Βουλή χωρίς τον Γ. Παπανδρέου. Χρειαζόταν μια ομάδα αποστατών να το κάνει και την οποία ο Κανελλόπουλος θα στήριζε. Η κοινοβουλευτική ομάδα της Ένωσης Κέντρου αποτελούνταν από 170 Βουλευτές. Για να υλοποιηθεί η πρόταση Κανελλόπουλου θα έπρεπε είτε σύσσωμη η κοινοβουλευτική ομάδα της Ένωσης Κέντρου να ρίξει τον Παπανδρέου είτε μερικοί μόνο από αυτούς οι οποίοι όμως θα έπρεπε να συμμπράξουν με Βουλευτές της ΕΡΕ στην ψήφο εμπιστοσύνης της κυβέρνησης των αποστατών.

Ο Μητσοτάκης ήταν πρόθυμος να υποστηρίξει οποιαδήποτε λύση θα ικανοποιούσε τις φιλοδοξίες του, ακόμα και αν αυτή περιελάμβανε την δημιουργία κρίσης σε Ελλάδα και Κύπρο.

Αποκαλυπτικό είναι το υπόμνημα του Αμερικανού Διπλωμάτη Richard Barham για όσα ειπώθηκαν σε συνάντηση που είχε την 28η Ιουνίου 1965, δηλαδή περίπου 2 εβδομάδες πριν την Αποστασία, με τους Μητσοτάκη, Κόκκα (εκδότη της εφημερίδας "Ελευθερία" και στενό φίλο του Μητσοτάκη), Τσουδερό και Δεληπέτρο. Στην συνάντηση αυτή, ο Μητσοτάκης πρότεινε την απομάκρυνση του Ανδρέα από την Ελλάδα η οποία θα επιτυγχάνονταν με τον διορισμό του ως Πρέσβη στην Αμερική ή στην Γαλλία. Σε ό,τι αφορά στην Κύπρο, ο Μητσοτάκης ήταν θετικός στην πραξικοπηματική ανατροπή του Μακάριου ώστε να επιβληθούν τα αμερικανικά σχέδια για την διευθέτηση του Κυπριακού.

Στις αρχές του Ιουλίου του 1965, ο Γεώργιος Παπανδρέου θέλησε να απολύσει τον Πέτρο Γαρουφαλιά από το Υπ. Άμυνας και να το αναλάβει ο ίδιος. Επρόκειτο για μία συνταγματικά επιτρεπτή ενέργεια. Ως Πρωθυπουργός μπορούσε και είχε το δικαίωμα να αναλάβει και οποιοδήποτε Υπουργείο.

Εφημερίδα "Ελευθερία" 30 Ιουνίου 1965

Τότε συνέβη το αδιανόητο! Ο Κωνσταντίνος Γλύξμπουργκ αρνήθηκε να υπογράψει τα Διατάγματα διορισμού του Παπανδρέου ως Υπ. Άμυνας και απόλυσης του Γαρουφαλιά! Η ενέργεια αυτή του Κωνσταντίνου ήταν πολλαπλώς προβληματική. Ο δε Υπ. Άμυνας Πέτρος Γαρουφαλιάς αρνούνταν να παραιτηθεί!

Κατά το πρώτον, ο νεαρός (25 ετών) βασιλιάς προσπάθησε να νουθετήσει τον Παπανδρέου να μην αναλάβει το Υπ. Άμυνας όσο ήταν σε εξέλιξη η έρευνα κατά της σκευωρίας του ΑΣΠΙΔΑ, διότι ο γιος του Πρωθυπουργού, ο Ανδρέας, ήταν ελεγχόμενος.

Εδώ όμως έγκειται το επόμενο πρόβλημα της στάσης του Κωνσταντίνου. Δεν ήταν μόνο το θράσος του ότι πήγε να συμβουλέψει τον έμπειρο πρωθυπουργό. Εξάλλου, είναι αμφίβολο αν ο Κωνσταντίνος Γλύξμπουργκ είχε έστω και λίγη δική του άποψη. Εξέφραζε τις απόψεις της μητέρας του Φρειδερίκης Γλύξμπουργκ και της ΕΡΕ. Και μόνο το γεγονός ότι είχε άποψη για τον διορισμό και την απόλυση υπουργών ήταν το βήμα με το οποίο διέβη τον Ρουβίκωνα. Ο Βασιλιάς είχε ρόλο ρυθμιστή του πολιτεύματος. Το πολίτευμα της χώρας τότε ήταν Βασιλευομένη Δημοκρατία και όχι Ελέω Θεού Μοναρχία. Ασκούσε δέσμιες αρμοδιότητες, δηλαδή ο διορισμός και η απόλυση Υπουργών έφεραν τυπικώς την υπογραφή του αλλά δεν τελούσαν υπό την έγκρισή του. Δεν ήταν συνταγματική του αρμοδιότητα να διορίζει Υπουργούς της αρεσκείας του. Για φανταστείτε στο Ηνωμένο Βασίλειο την Ελισάβετ ή τον Κάρολο να αρνούνται να υπογράψουν τον διορισμό Υπουργού. Για φανταστείτε την ΠτΔ να αρνείται να υπογράψει το Διάταγμα διορισμού Υπουργού. Για φανταστείτε τον ΠτΔ να αρνείται να υπογράψει Διάταγμα με το οποίο η Κυβέρνηση στελεχώνει τα ανώτατα δικαστήρια! (Αυτό το τελευταίο μην το φαντάζεστε, έγινε από τον Προκόπη Παυλόπουλο το 2019). Επομένως, ο Γλύξμπουργκ με την στάση του παραβίασε τον συνταγματικό του ρόλο.

Ταυτόχρονα όμως, δημιούργησε κι ένα κακό προηγούμενο: ο Πρωθυπουργός του 53% τελούσε υπό απαγόρευση. Μπορούσε να είναι Πρωθυπουργός αλλά όχι Υπουργός. Το ζήτημα δεν ήταν το εάν ταπείνωσε τον Γ. Παπανδρέου αλλά ότι έβλαψε τον ίδιο τον θεσμό του Πρωθυπουργού. Η στάση του Γλύξμπουργκ εγκαινίαζε μία νέα εποχή παρεμβάσεων του παλατιού στα ζητήματα της πολιτικής. Ο Βασιλιάς έγινε κομματάρχης της ΕΡΕ.

Ακολούθησαν οι επιστολές (pdf) τις οποίες αντάλλαξαν Κωνσταντίνος Γλύξμπουργκ και Παπανδρέου από 8 έως και 15 Ιουλίου 1965 για την συζήτηση και διευθέτηση της κρίσης. Οι επιστολές του Γλύξμπουργκ αποτελούν μνημείο θράσους και κατάλυσης του συντάγματος. Επρόκειτο για Βασιλικό Πραξικόπημα. Ήταν σαφές ότι είχε πάρει τις αποφάσεις του και ότι ο δήθεν γραπτός διάλογος που είχε ανοίξει με τον Γέρο ήταν προσχηματικός.

Την 15η Ιουλίου 1965, ο Κωνσταντίνος Γλύξμπουργκ αντικατέστησε στην Πρωθυπουργία τον Παπανδρέου με τον Πρόεδρο της Βουλής Γεώργιο Αναθασιάδη Νόβα (ΦΕΚ Α 132/15.07.1965) χωρίς καν να έχει παραιτηθεί ο Παπανδρέου. Ουσιαστικά τον απέλυσε. Ποια νομιμοποίηση είχε υπέρ αυτού ο Νόβας?

Ο Γλύξμπουργκ έδωσε διαδοχικά εντολές σχηματισμού κυβέρνησης στους Νόβα, Στεφανόπουλο, Τσιριμώκο και ξανά Στεφανόπουλο. Σε κάθε εντολή ένα νέο γκρουπ αποστατών αποχωρούσε από την Ένωση Κέντρου για να "βάλει πλάτη" στην ολοκλήρωση της Αποστασίας.

Tο βασιλικό πραξικόπημα πυροδότησε μαζικές διαδηλώσεις υπέρ του Παπανδρέου σε όλη την Ελλάδα. Τότε ακούστηκαν τα συνθήματα "Μητσοτάκη Κάθαρμα" και "1-1-4" δηλαδή το άρθρο του Συντάγματος στο οποίο αναφέρεται ότι η τήρηση του Συντάγματος επαφίεται στον πατριωτισμό των Ελλήνων. Οι συνωμότες προσπάθησαν να υποβαθμίσουν τις συγκεντρώσεις του λαού αποκαλώντας τους "πεζοδρόμιο". Στις 21 Ιουλίου 1965 δολοφονήθηκε σε διαδήλωση Σωτήρης Πέτρουλας.

Εφημερίδα "Μακεδονία" 18 Ιουλίου 1965

Εφημερίδα ""Μακεδονία" 20 Ιουλίου 1965

Ταυτόχρονα, ο Μητσοτάκης ξεκίνησε την εκστρατεία λάσπης και ηθικής εξόντωσης των Παπανδρέου μέσω της εφημερίδας "Ελευθερία" η οποία ανήκε στον στενό του φίλο Πάνο Κόκκα.

Βλέπετε, ο Μητσοτάκης ουδέποτε ήταν λαοπρόβλητος όπως οι Παπανδρέου. Μόνο σε αποστασίες, συνωμοσίες και σκευωρίες μπορούσε να βασιστεί κι όχι στην αγάπη του λαού.

Εφημερίδα "Ελευθερία" 30 Ιουλίου 1965

ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΝΟΒΑ - 1η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΑΠΟΣΤΑΤΩΝ

Ουσιαστικά, το βασιλικό πραξικόπημα ήταν εκπλήρωση όσων είχε "προφητεύσει" ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος την 19η Φεβρουαρίου 1965. Για να επιτύχει το βασιλικό πραξικόπημα έπρεπε να βρεθούν αποστάτες εκ μέρους της Ένωσης Κέντρου για να δώσουν ψήφο εμπιστοσύνης στην Κυβέρνηση Νόβα. Πρώτος και καλύτερος στο πρώτο γκρουπ αποστατών ο Κων. Μητσοτάκης.

Την 15η Ιουλίου έγινε ο διορισμός των:

ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗ – ΝΟΒΑ Προέδρου Υπουργικού Συμβουλίου
ΣΤΑΥΡΟΥ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ Εθνικής Αμύνης και προσωρινά Εξωτερικών
ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥΜΠΑ Δημόσιας Τάξεως
ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗ – ΝΟΒΑ Εθνικής Παιδείας και θρησκευμάτων
ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥΜΠΑ Εσωτερικών
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ Συντονισμού και προσωρινά Εμπορικής Ναυτιλίας
ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ Δικαιοσύνης και προσωρινά παρά τη Προεδρία της Κυβερνήσεως
ΣΤΕΛΙΟΥ ΑΛΑΜΑΝΗ Οικονομικών
ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΜΠΑΚΑΤΣΕΛΟΥ Εργασίας και προσωρινά Βιομηχανίας
ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΡΟΥΣΟΠΟΥΛΟΥ Δημοσίων Έργων
ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΚΩΣΤΗ Συγκοινωνιών
ΧΡΗΣΤΟΥ ΒΑΣΜΑΤΖΙΔΗ Γεωργίας
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΒΕΡΝΙΚΟΥ Εμπορίου
ΧΡΗΣΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΟΥ Κοινωνικής Προνοίας
ΙΑΚΩΒΟΥ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ Υγιεινής
ΧΡΗΣΤΟΥ ΑΒΡΑΜΙΔΗ Βορείου Ελλάδος
ΦΩΤΗ ΠΙΤΟΥΛΗ Υφυπουργού Οικονομικών
ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΔΕΝΔΡΙΝΟΥ Υφυπουργού Συγκοινωνιών

Η συζήτηση για την ψήφο εμπιστοσύνης έγινε από τις 2 έως τις 4 Αυγούστου 1965. Η κυβέρνηση Νόβα δεν έλαβε ψήφο εμπιστοσύνης. Την υπερψήφισαν ΕΡΕ και Αποστάτες. Μπορείτε να βρείτε εδώ τα πρακτικά των συζητήσεων στην Βουλή και στο τέλος αυτών το πώς ψήφισε έκαστος βουλευτής.

Εφημερίδα "Μακεδονία" 5 Αυγούστου 1965

ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΣΙΡΙΜΩΚΟΥ - 2η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΑΠΟΣΤΑΤΩΝ

Κατόπιν, ο Γλύξμπουργκ έδωσε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Στέφανο Στεφανόπουλο της Ένωσης Κέντρου. Ο Στεφανόπουλος κατέθεσε την εντολή σχηματισμού Κυβέρνησης κι έτσι ο Κωνσταντίνος Γλύξμπουργκ στις 20 Αυγούστου 1965 έδωσε στον Ηλία Τσιριμώκο εντολή σχηματισμού κυβέρνησης (ΦΕΚ Α 163/20.08.1965).

Εφημερίδα "Μακεδονία" 10 Αυγούστου 1965

Η κυβέρνηση Τσιριμώκου περιελάμβανε τον διορισμό των εξής Υπουργών:

ΣΤΑΥΡΟΥ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ Εθνικής Αμύνης και προσωρινώς Συντονισμού
ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ Δικαιοσύνης
ΦΩΚΙΩΝΟΣ ΖΑΪΜΗ Εσωτερικών
ΣΤΕΛΙΟΥ ΑΛΛΑΜΑΝΗ Οικονομικών και προσωρινώς Δημοσίας Τάξεως
ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΥ Εμπορίου και προσωρινώς Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων
ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Βιομηχανίας
ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥΜΠΑ Δημοσίων Έργων
ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΠΟΥΛΟΥ Συγκοινωνιών και προσωρινώς Γεωργίας
ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΜΑΝΩΛΟΠΟΥΛΟΥ Κοινωνικής Προνοίας
ΜΙΧΑΗΛ ΓΑΛΗΝΟΥ Εργασίας και προσωρινώς Υγιεινής
ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ ΔΡΟΥΛΙΑ Υπουργού άνευ Χαρτοφυλακίου και προσωρινώς Εμπορικής Ναυτιλίας
ΑΓΗΣΙΛΑΟΥ ΣΠΗΛΙΑΚΟΥ Υφ. Οικονομικών
ΑΧΙΛΛΕΩΣ ΛΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Υφ. Δημοσίων Έργων
ΘΕΟΧΑΡΟΥΣ ΡΕΝΤΗ Υφ. παρά τη Προεδρία της Κυβερνήσεως

Η συζήτηση στην Βουλή για την ψήφο εμπιστοσύνης ξεκίνησε στις 24 Αυγούστου 1965 και ολοκληρώθηκε με την καταψήφιση Τσιριμώκου στις 28 Αυγούστου 1965. Έλαβε 135 ψήφους ΥΠΕΡ, 159 ΚΑΤΑ και 6 ήταν οι απόντες. Ο Τσιριμώκος ήταν αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης και μέλος του ΕΑΜ. Είχε την "ρετσινιά" του αριστερού. Φαινομενικά ήταν παράλογη η επιλογή του για την πρωθυπουργία σε ένα αντικομμουνιστικό περιβάλλον. Για τον λόγο αυτό ο Τσιριμώκος, το πρώτο πράγμα στο οποίο αναφέρθηκε στην Βουλή ήταν η προσήλωσή του στο ΝΑΤΟ και στις ΗΠΑ. Μπορείτε να βρείτε εδώ τα πρακτικά των συζητήσεων στην Βουλή και στο τέλος αυτών το πώς ψήφισε έκαστος βουλευτής.

Ηλίας Τσιριμώκος, Βουλή 24 Αυγούστου 1965

Η πάγια στάση του Γ. Παπανδρεου ήταν ότι η κρίση η οποία είχε δημιουργηθεί μπορούσε να επιλυθεί μόνο με εκλογές στις οποίες ο λαός θα υποδείκνυε αν τα μαγειρέματα του Παλατιού και του Μητσοτάκη ευθυγραμμίζονταν με την λαϊκή βούληση. Φυσικά, Παλάτι και Αποστάτες δεν ήθελαν εκλογές διότι θα τις έχαναν με πάταγο.

Σε αυτές τις περιπέτειες έβαλε ο Κωνσταντίνος την Ελλάδα. Αυτόν πήγαν να προσκυνήσουν και να του αποδώσουν τιμές στην κηδεία του Βορίδης και Σαμαράς.

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΟΥ ΣΤΕΜΜΑΤΟΣ

Την 1η και την 2η Σεπτεμβρίου 1965 πραγματοποιήθηκε το "Συμβούλιο του Στέμματος". Επρόκειτο για ένα άτυπο όργανο στο οποίο συμμετείχαν εκλεκτές προσωπικότητες για να δώσουν λύση:

Κωνσταντίνος Γλύξμπουργκ
Γ. Παπανδρέου (Πρωθυπουργός του 53%)
Π. Κανελλόπουλος (πρώην Πρωθυπουργός, εμπνευστής Αποστασίας)
Σπ. Μαρκεζίνης (μετέπειτα πρωθυπουργός της Χούντας)
Ηλ. Τσιριμώκος (Πρωθυπουργός για μερικές μέρες το 1965, Αποστάτης)
Γεω. Αθανασιάδης Νόβας (Πρωθυπουργός για μερικές μέρες το 1965, Αποστάτης)
Κων. Τσαλδάρης (Πρωθυπουργός για ένα μήνα το 1947)
Παν. Πιπινέλης (πρώην Πρωθυπουργός και Υπ. Εξωτερικών της Χούντας)
Στ. Γονατάς (πρώην Πρωθυπουργός, Κίνημα Πλαστήρα Γονατά 1922)
Ιω. Παρασκευόπουλος (Τραπεζίτης - πρώην Πρωθυπουργός)
Κων. Δόβας (Πρώην Πρωθυπουργός, έκανε τις εκλογές Βίας & Νοθείας το 1961)
Δημ. Κιουσόπουλος (Πρωθυπουργός για ένα μήνα το 1952, Εισαγγελέας Αρείου Πάγου).

Εφημερίδα "Ελευθερία" 1η Σεπτεμβρίου 1965

Ο Γεώργιος Παπανδρέου πρότεινε ότι δύο λύσεις υπήρχαν: η άμεση προκήρυξη εκλογών ή διερευνητικές εντολές. Απέρριψε την πρόταση Μαρκεζίνη για Κυβέρνηση Εθνικής Συνεργασίας αφού ο ίδιος ήταν ο Πρωθυπουργός του 53% και δεν υπήρχε αντίστοιχη εθνική ανάγκη που να δικαιολογεί τέτοια κυβέρνηση. Οι υπόλοιποι συνομιλητές είχαν την άποψη ότι οι εκλογές ήταν ένας εν δυνάμει κίνδυνος για την χώρα. Φυσικά, προσπαθούσαν να κερδίσουν χρόνο μήπως και φθαρεί η εκλογική επιροή του Παπανδρέου καθώς ήταν βέβαιοι ότι αν γίνονταν εκλογές μέσα στο 1965 τότε ο Παπανδρέου θα κέρδιζε ακόμα μία φορά.

ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΣΤΕΦΑΝΟΠΟΥΛΟΥ - 3η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΑΠΟΣΤΑΤΩΝ

Στις 17 Σεπτεμβρίου 1965 διορίστηκε η 3η Κυβέρνηση Αποστατών υπό τον Στέφανο Στεφανόπουλο (ΦΕΚ Α 172/17.09.1965). Ο Στεφανόπουλος ήταν Αντιπρόεδρος στην Κυβέρνηση Παπανδρέου. Ο Στεφανόπουλος προχώρησε στον διορισμό των εξής Υπουργών:

ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΠΟΥΛΟΥ Προέδρου του Υπουργικού Συμβουλίου
ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗ-ΝΟΒΑ Αντιπροέδρου του Υπουργικού Συμβουλίου και προσωρινώς Υπουργού Βιομηχανίας
ΗΛΙΑ ΤΣΙΡΙΜΩΚΟΥ Αντιπροέδρου του Υπουργικού Συμβουλίου και προσωρινώς Υπουργού Εξωτερικών
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ Συντονισμού και προσωρινώς Οικονομικών
ΣΤΑΥΡΟΥ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ Εθνικής Αμύνης
ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ Δικαιοσύνης
ΦΩΚΙΩΝΟΣ ΖΑΪΜΗ Εσωτερικών
ΣΤΕΛΙΟΥ ΑΛΛΑΜΑΝΗ Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων και προσωρινώς Δημοσίας Τάξεως
ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥΜΠΑ Δημοσίων Έργων και προσωρινώς Βορείου Ελλάδος
ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ Συγκοινωνιών
ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΓΚΟΥΤΣΟΥ Γεωργίας
ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΜΠΑΚΑΤΣΕΛΟΥ Εργασίας και προσωρινώς Εμπορικής Ναυτιλίας
ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΟΘΡΗ Υπουργού παρά τη Προεδρία της Κυβερνήσεως και προσωρινώς Κοινωνικής Προνοίας
ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ ΜΑΝΟΥΣΗ Υγιεινής
ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΜΕΛΑ Ανευ Χαρτοφυλακίου και προσωρινώς Εμπορίου
ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΒΟΥΡΔΟΥΜΠΑ ‘Ανευ Χαρτοφυλακίου
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΑΡΑΘΟΔΩΡΟΥ ‘Ανευ Χαρτοφυλακίου
ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Υφ. παρά τη Προεδρία της Κυβερνήσεως
ΚΛΕΩΝΟΣ ΠΙΑΛΟΓΛΟΥ Υφ. Συγκοινωνιών

Οι αποστάτες πρωθυπουργοί Νόβας και Τσιριμώκος αξιοποιήθηκαν ως Αντιπρόεδροι της Κυβερνήσεως. Ο Μητσοτάκης ανέλαβε και πάλι Υπουργός. Ζούσε το όνειρό του. Το ότι είχε βάλει την Ελλάδα σε περιπέτειες δεν είχε απολύτως καμία σημασία μπροστά στην ικανοποίηση της ματαιοδοξίας του και των συμφερόντων που εκπροσωπούσε.

Εφημερίδα "Μακεδονία" 17 Σεπτεμβρίου 1965

Η Κυβέρνηση Στεφανόπουλου εμφανίστηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 1965 ενώπιον της Βουλής. Έλαβε ψήφο εμπιστοσύνης την 24η Σεπτεμβρίου 1965 με 152 ψήφους ΥΠΕΡ και 148 ψήφους. Οι αποστάτες ήταν 45 Βουλευτές.

Μπορείτε να βρείτε εδώ τα πρακτικά των συζητήσεων στην Βουλή και στο τέλος αυτών το πώς ψήφισε έκαστος βουλευτής.

Η ΠΕΡΙΟΔΟΣ 1965-1967

Ο Μητσοτάκης με τους αποστάτες ίδρυσαν στις 8 Δεκεμβρίου 1965 το κόμμα των αποστατών το οποίο ονόμασαν "Φιλελεύθερον Δημοκρατικόν Κέντρον" - ΦΙΔΗΚ. Οι αποστάτες εξέλεξαν αρχηγό του κόμματος των αποστατών τον Στεφανόπουλο.

Εφημερίδα "Ελευθερία" 9 Δεκεμβρίου 1965

Η κατάσταση αυτή όμως δεν θα μπορούσε να συνεχιστεί για πολύ. Ας μην ξεχνάμε ότι ο Κανελλόπουλος ήταν αρχηγός της ΕΡΕ, ενός κόμματος που διεκδικούσε την εξουσία. Δεν θα μπορούσε να την άφηνε για πολύ στα χέρια της παρέας του Μητσοτάκη. Η δε Κυβέρνηση Στεφανόπουλου είχε οριακή πλειοψηφία 152 Βουλευτών. Η ΕΡΕ μπορούσε ανά πάσα στιγμή να της τραβήξει το χαλί από τα πόδια. Από την άλλη, οι αποστάτες και το κόμμα τους ΦΙΔΗΚ δεν είχαν καμία σημαντική εκλογική επιρροη και δεν κατάφεραν να αποκτήσουν τέτοια παρά το γεγονός ότι ασκούσαν την διακυβέρνηση.

Τον Οκτώβριο του 1966 παραπέμφθηκαν 30 στρατιωτικοί σε δίκη για την σκευωρία ΑΣΠΙΔΑ. Τον ίδιο μήνα ξεκίνησε και η δίκη για την δολοφονία Λαμπράκη. Η δίκη ξεκίνησε στις 14 Νοεμβρίου 1966.

Εφημερίδα "Ελευθερία" 2 Οκτωβρίου 1966

Εφημερίδα "Ελευθερία" 7 Οκτωβρίου 1966

Τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο του 1966, έγιναν μυστικές επαφές Παπανδρέου, Κανελλόπουλου και Γλύξμπουργκ ώστε να βρεθεί μία λύση για το αδιέξοδο. Την 18η Δεκεμβρίου 1966, Παπανδρέου και Κανελλόπουλος κατέληξαν σε μία συμφωνία η οποία περιελάμβανε τα εξής:

Να ρίξουν τον Στεφανόπουλο και να αναλάβει υπηρεσιακός πρωθυπουργός ώστε η χώρα να πάει σε εκλογές
Να στηρίξουν ΕΡΕ και Ένωση Κέντρου την απλή αναλογική ώστε να μην έχει πιθανότητες να βγει αυτοδύναμη η Ένωση Κέντρου ή να έχει εύθραστη αυτοδυναμία.
Να γίνουν εκλογές το αργότερο στα τέλη Μαίου
Σε περίπτωση που η Ένωση Κέντρου δεν είχε αυτοδυναμία δεν θα έκανε μετεκλογική συνεργασία με την αριστερά (ΕΔΑ).

Η συμφωνία αυτή ήταν αυτοκτονική για την Ένωση Κέντρου στον βαθμό που υπονόμευε την αυτοδυναμία της την επόμενη ημέρα των εκλογών. Ο Ανδρέας Παπανδρέου θεωρούσε ότι η συμφωνία αυτή θα οδηγούσε στην καταστροφική μετεκλογική συγκυβέρνηση Ένωσης Κέντου & ΕΡΕ. Επιπλέον, ο Ανδρέας θεωρούσε ότι η υπηρεσιακή Κυβέρνηση Παρασκευόπουλου η οποία θα προέκυπτε από την Συμφωνία, δεν θα ήταν υπηρεσιακή αλλά θα είχε σκοπό της την προετοιμασία πραξικοπήματος. Επιπλέον το ζήτημα της σκευωρίας ΑΣΠΙΔΑ ήταν ακόμα ανοιχτό και ο Ανδρέας ήταν βέβαιος ότι όχι μόνο δεν θα έδινε αμνηστία η Κυβέρνηση Παρασκευόπουλου αλλά θα παρέπεμπαν και τον ίδιο σε δίκη.

ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΥ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 1966

Σε εκπλήρωση των συμφωνηθέτων μεταξύ Παπανδρέου, Κανελλόπουλου και Παλατιού, στις 20 Δεκεμβρίου 1966 ο Κανελλόπουλος (ΕΡΕ) απέσυρε την στήριξή του από την Κυβέρνηση των αποστατών υπό τον Στεφανόπουλο και στις 22 Δεκεμβρίου 1966 διορίστηκε Πρωθυπουργός ο Παρασκευόπουλος (ΦΕΚ Α 292/22.12.1966).

Εφημερίδα "Ελευθερία" 21 Δεκεμβρίου 1966

Η Κυβέρνηση Παρασκευόπουλου παρουσιάστηκε στις 9 Ιανουαρίου 1967 για να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης. Την Παρασκευή 13 Ιανουαρίου 1967, η Κυβέρνηση Παρασκευόπουλου έλαβε την ψήφο εμπιστοσύνης της Βουλής με 215 ψήφους ΥΠΕΡ, 61 ψήφους ΚΑΤΑ και 24 απουσίες. Μπορείτε να βρείτε εδώ τα πρακτικά των συζητήσεων στην Βουλή και στο τέλος αυτών το πώς ψήφισε έκαστος βουλευτής.

Εφημερίδα "Μακεδονία" 14 ανουαρίου 1967

ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ - ΓΛΥΞΜΠΟΥΡΓΚ - ΓΝΩΣΗ ΤΩΝ ΗΠΑ

Παρά την φαινομενική πορεία προς εξομάλυνση της πολιτικής κατάστασης, ο Γλύξμπουργκ δεν άφηνε τα πράγμα στην τύχη τους. Σχεδιάζε ο ίδιος να καταλύσει τη Δημοκρατία. Οι Συνταγματάρχες ουσιαστικά τον πρόλαβαν.

Την 28η Ιανουαρίου 1967, ο Δ. Μπίτσιος, διευθυντής του Πολιτικού Γραφείου του Γλύξμπουργκ, συζήτησε με τον Σταθμάρχη της CIA στην Ελλάδα Τζ. Μώρυ το ενδεχόμενο Βασιλικού Πραξικοπήματος ή αλλιώς μιας Χούντας των Στρατηγών όπως έμεινε στην ιστορία. Ο Μπίτσιος ήθελε να μάθει ποια θα ήταν η στάση των ΗΠΑ σε τέτοιο ενδεχόμενο. Ο Μώρυ του απάντησε ότι η στάση των ΗΠΑ θα ήταν αρνητική

Ένα μήνα μετά, στις 24 Φεβρουαρίου 1967, ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Κωνσταντίνος Κόλλιας μεθόδευσε το αίτημα άρσης βουλευτικής ασυλίας του Ανδρέα Παπανδρέου για την δήθεν εμπλοκή του στην σκευωρία ΑΣΠΙΔΑ. Και αυτό παρά το γεγονός ότι ο Στρατηγός Τσόλακας είχε καταθέσει στο δικαστήριο ότι επρόκειτο περί σκευωρίας. Πρόκειται για μια ενέργεια η οποία όξυνε την κατάσταση διότι με την διάλυση της Βουλής (η οποία τελικά έγινε ενάμιση μήνα μετά, την 14η Απριλίου 1965) ο Ανδρέας δεν θα καλύπτονταν από την βουλευτική ασυλία και υπήρχε το ενδεχόμενο σύλληψής του. Για τον λόγο αυτό, η Ένωση Κέντρου κατέθεσε την 28η Μαρτίου 1967 τροπολογία για επέκταση της βουλευτικής ασυλίας έως την ανακήρυξη των βουλευτών της νέας Βουλής.

Εφημερίδα "Μακεδονία" 25 Φεβρουαρίου 1967

Την επόμενη ημέρα, στις 25 Φεβρουαρίου 1967, ο ΑΓΕΣ Γρ. Σπαντιδάκης έδωσε εντολή να γίνουν ετοιμασίες για την εκτέλεση του Σχεδίου ΙΕΡΑΞ ΙΙ για την επιβολή στρατιωτικού καθεστώτος. Το σχέδιο αυτό ήταν παραλλαγή του ΝΑΤΟικού σχεδίου ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ το οποίο ήταν σχέδιο έκτακτης ανάγκης που προοριζόταν για την ανάληψη εξουσίας από το στρατό με σκοπό την εξουδετέρωση κομμουνιστικής απειλής. Σύμφωνα με τον Θοδωρή Παπαδόπουλο, Αντιπτέραρχο (Ι) εα "Ο «Προμηθεύς» προέβλεπε την κατάληψη νευραλγικών κτιρίων και εγκαταστάσεων από το στρατό και τη σύλληψη στελεχών της κομμουνιστικής αριστεράς. Το σχέδιο «Ιέραξ ΙΙ» ακολουθούσε τον ίδιο μηχανισμό, μόνο που προέβλεπε και τη σύλληψη του Ανδρέα Παπανδρέου, του πρώην υφυπουργού Άμυνας Μιχάλη Παπακωνσταντίνου, πολλών άλλων πολιτικών και ορισμένων δημοσιογράφων".

Ο Παπαδόπουλος ήταν ένας από αυτούς στους οποίους ανατέθηκε η τροποποίηση του σχεδίου ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ.

Κων. Κόλλιας, Εισαγγελέας Αρείου Πάγου & 1ος Πρωθυπουργός της Χούντας, "Βασιλεύς & Επανάστασις 1967" (1984) σελ. 25

Στις 16 Μαρτίου 1965 καταδικάστηκαν 15 αξιωματική για την Υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ. Η δίκη είχε ξεκινήσει στις 14 Νοεμβρίου 1966.

Εφημερίδα "Ελευθερία" 17 Μαρτίου 1967

Στις 27 Μαρτίου 1967, αποστρατεύτηκε ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ στρατηγός Τσόλακας και την θέση του πήρε ο Ναύαρχος Αυγέρης. Ο Τσόλακας είχε καταγγείλει στις 23 Φεβρουαρίου 1967 στο στρατοδικείο ως σκευωρία την υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ. Η σκευωρία ΑΣΠΙΔΑ ήταν ένα από τα βασικά ζητήματα πάνω στα οποία η Δεξιά βάσιζε τον πόλεμο κατά των Παπανδρέου. Αν κατέρρεε η σκευωρία τότε θα έχαναν κι ένα σημαντικό επικοινωνιακό όπλο κατά της Δημοκρατικής Παράταξης. Εξάλλου, ο Γλύξμπουργκ πάνω στην υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ είχε βασίσει την άρνησή του στον Γ. Παπανδρέου να αναλάβει το Υπ. Άμυνας και προκάλεσε την παραίτηση του Πρωθυπουργού του 53% και το ξέσπασμα της αποστασίας. Με την κατάθεση Τσόλακα γινόταν προφανές σε όλους ότι η στάση του Γλύξμπουργκ τον Ιούλιο του 1965 ήταν ένοχη και υπέκρυπτε έναν παρακρατικό σχεδιασμό. Επομένως, ο Τσόλακας δεν μπορούσε πλέον να παραμείνει στη θέεση του. Έπρεπε να τιμωρηθεί.

Εφημερίδα Μακεδονία 24 Φεβρουαρίου 1967


Εφημερίδα "Μακεδονία" 28 Μαρτίου 1967

Ο Στρατηγός Τσόλακας, ήταν εκείνος ο οποίος είχε ασκήσει ποινική δίωξη κατά του Παπαδόπουλου για το σαμποτάζ του Έβρου τον Ιούλιο του 1965.

Εφημερίδα Ελευθερία 21 Ιουλίου 1965

Στις 29 Μαρτίου 1967, συζητήθηκε ενώπιον της Βουλής, η από 28.03.1967 βουλευτική τροπολογία της Ένωσης Κέντρου για επέκταση της βουλευτικής ασυλίας και κατά το διάστημα από τη διάλυση της βουλής έως και την ανακήρυξη των βουλευτών της νέας Βουλής. Αυτή ήταν η τελευταία συνεδρίαση της Βουλής μέχρι το 1974.

Τέτοια ρύθμιση περιλαμβάνεται στο Σύνταγμα του 1975 στο άρθρο 62. Τότε όμως δεν ίσχυε αντίστοιχη διάταξη. Ο τραγικός και ελάχιστος πολιτικός Παναγιώτης Κανελλόπουλος, αρχηγός της ΕΡΕ, είπε κατά τη συζήτηση στη Βουλή κάποιες ηθικολογικές φαμφάρες περί του ότι οι πολιτικοί άνδρες δεν πρέπει να είναι δειλοί και να έχουν ασυλία. Ο Μητσοτάκης εκφράστηκε θετικά για την τροπολογία κατά την αγόρευσή του. Η τροπολογία δεν ψηφίστηκε και διαπιστώθηκε κυβερνητική κρίση.

Μετά από 4 ημέρες, ο Γλύξμπουργκ διόρισε τον Κανελλόπουλο Πρωθυπουργό.

Αυτό που είναι αξιοσημείωτο είναι ότι ενώ ο Παρασκευόπουλος ανέλαβε υπηρεσιακός Πρωθυπουργός για να οδηγήσει την χώρα σε εκλογές και στηρίχθηκε από ΕΚ και ΕΡΕ, εντούτοις δεν περιορίστηκε στον ρόλο αυτό και ήταν παρεμβατικός σε σημείο τέτοιο που τάχθηκε ολοφάνερα υπέρ του ενός κυβερνητικού εταίρου δηλαδή της ΕΡΕ. Μπορείτε να βρείτε εδώ τα πρακτικά της συζήτησης στη Βουλή.


Παν. Κανελλόπουλος αρχηγός ΕΡΕ, Βουλή 29.03.1967


Ι. Παρασκευόπουλος, Πρωθυπουργός, Βουλή 29.03.1967

Ι. Παρασκευόπουλος, Πρωθυπουργός, Βουλή 29.03.1967

Την ίδια ημέρα, στις 29 Μαρτίου 1967, ο Γλύξμπουργκ είπε στον Πρέσβη των ΗΠΑ Τάλμποτ ότι κινδυνεύει ο θρόνος του & η προσήλωση της Ελλάδος στην Δύση και ζήτησε το πράσινο φως για να κάνει το Πραξικόπημα των Στρατηγών. Οι ΗΠΑ δεν απέκλεισαν την στήριξή τους σε ένα πραξικόπημα.

Στις 3 Απριλίου 1967, ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος ανέτρεψε την Κυβέρνηση Παρασκευόπουλου και έλαβε εντολή σχηματισμού Κυβέρνησης (ΦΕΚ Α 49/03.04.1967) από τον Γλύξμπουργκ.

Ο Κανελλόπουλος δεν είχε καμία νομιμοποίηση να σχηματίσει κυβέρνηση. Ο Γλύξμπουργκ καταγγέλθηκε για ακόμα ένα Βασιλικό Πραξικόπημα καθώς έδωσε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον αρχηγό του κόμματος το οποίο είχε ηττηθεί στις εκλογές του 1964.

Στην συνάντηση Γλύμπουργκ - Κανελλόπουλου, ο τελευταίος είπε ότι ήταν διατεθειμένος να καταστεί de facto δικτάτορας εάν διαφαίνονταν ότι η ΕΚ θα κέρδιζε τις εκλογές. Αυτά τα επανέλαβε ο Κανελλόπουλος στον Πρέσβη των ΗΠΑ Τάλμποτ σε συνάντηση που είχε μαζί του. Ο Γλύξμπουργκ είχε ενημερώσει και τον αρχηγό του στρατού Σπαντιδάκη για όσα του είχε πει ο Κανελλόπουλος. Ο Σπαντιδάκης δεν διαφώνησε αλλά πρότεινε τον Πιπινέλη για να ηγηθεί της δικτατορίας.

Στις κυβερνητικές θέσεις έγινε ο διορισμός των:

ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΠΙΠΙΝΕΛΗ Συντονισμού
ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΠΑΠΑΛΗΓΟΥΡΑ Εθνικής Αμύνης
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΤΣΑΤΣΟΥ Δικαιοσύνης
ΣΠΥΡΟΥ ΘΕΟΤΟΚΗ Εσωτερικών και προσωρινώς Υγιεινής
ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΡΑΛΛΗ Δημοσίας Τάξεως και προσωρινώς Κοινωνικής Προνοίας
ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΚΑΣΙΜΑΤΗ Εθνικής Παιδείας & προσωρινώς παρά τη Προεδρία της Κυβερνήσεως
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Οικονομικών
ΙΠΠΟΚΡΑΤΟΥΣ ΙΟΡΔΑΝΟΓΛΟΥ Εμπορίου
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΘΕΟΔΟΣΙΑΔΗ Βιομηχανίας
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΡΟΔΟΠΟΥΛΟΥ Δημοσίων Έργων
ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗ Συγκοινωνιών
ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΑΒΕΡΩΦ-ΤΟΣΙΤΣΑ Γεωργίας
ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΕΦΑΛΟΓΙΑΝΝΗ Εμπορικής Ναυτιλίας
ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΤΑΜΑΤΗ Εργασίας
ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΒΟΥΡΔΟΥΜΠΑ Βορείου Ελλάδος
ΙΩΑΝΝΟΥ ΜΠΟΥΤΟΥ Υφ. Συντονισμού
ΑΧΙΛΛΕΩΣ ΓΕΡΟΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ Υφ. Εξωτερικών
ΑΡΙΣΤΕΙΔΟΥ ΚΑΛΑΝΤΖΑΚΟΥ Υφ. Οικονομικών
ΑΡΙΣΤΟΜΕΝΟΥΣ ΠΕΡΡΩΤΗ Υφ. Εμπορίου
ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΚΛΗ Υφ. Συγκοινωνιών
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΡΑΛΛΗ Υφ. παρά τη Προεδρία της Κυβερνήσεως

Στις 8 Απριλίου 1967, ο Πρέσβης των ΗΠΑ Τάλμποτ δίνει τουλάχιστον "πορτοκαλί" φως στον Γλύξμπουργκ για να κάνει πραξικόπημα.

Η Κυβέρνηση Κανελλόπουλου δεν εμφανίστηκε ποτέ στη Βουλή για να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης. Δέκα μέρες μετά τον διορισμό του, την 14η Απριλίου 1965, ο Κανελλόπουλος διέλυσε τη Βουλή και προκήρυξε εκλογές για την 28η Μαίου 1967 (ΦΕΚ Α 52/14.04.1965).

ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

Ο Παπαδόπουλος δεν ήταν άγνωστος στους πολιτικούς κύκλους.

Μέλος του ΙΔΕΑ από το 1947 είχε προσχωρήσει και στην συνωμοτική οργάνωση ΕΕΝΑ (κατά τον Ανδρέα Παπανδρέου "Η δημοκρατία στο απόσπασμα" σελ 317, ο Παπαδόπουλος ήταν ο ιδρυτής της ΕΕΝΑ και είχε βάλει αρχηγό τον Ιωαννίδη).

Ήταν γνώριμος του Καραμανλή καθώς τον συνέδραμε στο Σχέδιο ΠΕΡΙΚΛΗΣ για τις Εκλογές Βίας & Νοθείας το 1961.

Υπηρέτησε στην ΚΥΠ, έκανε το σαμποτάζ του Έβρου και αναθεώρησε το σχέδιο ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ / ΙΕΡΑΞ ΙΙ.

Σχέδιο Περικλής - Εκλογές Βίας & Νοθείας 1961

Στις εκλογές του 1958, η ΕΔΑ, το κόμμα της αριστεράς, είχε εκλεγεί αξιωματική αντιπολίτευση με ποσοστό σχεδόν 25%. Η ΕΡΕ, το κόμμα του Καραμανλή, είχε πάρει 41%. Η εξέλιξη αυτή "χτύπησε συναγερμό" σε Καραμανλή, Παλάτι, παρακράτος της δεξιάς και ΗΠΑ. Μέσα στο ψυχροπολεμικό περιβάλλον, ήταν ιδιαίτερα σοβαρό γεγονός ότι η αριστερά είχε τόσο υψηλά ποσοστά. Η επιρροή της αριστεράς ήταν ιδιαίτερα αυξημένη και έπρεπε να ανακοπεί. Στις επόμενες εκλογές έπρεπε η εκλογική επίδοση της ΕΔΑ να μειωθεί σε "φυσιολογικά" επίπεδα.

Στο πλαίσιο αυτό, ο Καραμανλής συνέστησε την παρακρατική "συντονιστική επιτροπή" για το σχέδιο Περικλής.

Το σχέδιο είχε συνταχθεί από την ΚΥΠ, σε συνεργασία με το ΓΕΕΘΑ και προέβλεπε την άσκηση ψυχολογικού πολέμου στον οποίο οι «κυανοί» θα αντιμετώπιζαν τους «κίτρινους», κυρίως όμως, ενόψει των προσεχών εκλογών, ο στόχος εξειδικευόταν στην προσπάθεια κάμψης του κομμουνιστικού κινδύνου και μείωσης του ποσοστού της ΕΔΑ κάτω του 20%. Κύριοι συντελεστές του σχεδίου ήταν ο διοικητής της ΚΥΠ Αλ. Νάτσινας, ο μετέπειτα δικτάτορας, Αντισυνταγματάρχης Γ. Παπαδόπουλος, ο Αθ. Φροντιστής και πολλά μέλη της Διοικούσας Επιτροπής του Ι.Δ.Ε.Α. Το σχέδιο περιελάμβανε την νοθεία στα αστικά κέντρα και την βία στην επαρχία.

Οι εκλογές του 1961 καταγγέλθηκαν άμεσα από την Ένωση Κέντρου. Στις 23 Φεβρουαρίου 1965, η ΕΚ έφερε στη Βουλή το Σχέδιο Περικλής.

Εφημερίδα Μακεδονία 24 Φεβρουαρίου 1965

Η ΤΕΛΕΙΑ ΚΑΤΑΙΓΙΔΑ

Την 21η Απριλίου είχε διαμορφωθεί μία κατάσταση κατά την οποία η Ένωση Κέντρου ήταν μόνη της. Όπως είδαμε, τον Δεκέμβριο του 1966 είχε γίνει η συμφωνία Παπανδρέου με τον Κανελλόπουλο για να γίνουν οι εκλογές. Η συμφωνία περιελάμβανε και το τί θα γίνονταν μετά τις εκλογές. Ο Παπανδρέου δέχτηκε να γίνουν οι εκλογές με απλή αναλογική γνωρίζοντας ότι αυτό γίνεται μόνο και μόνο για να μην βγει αυτοδύναμη η Ένωση Κέντρου ή ακόμα και αν βγει αυτοδύναμη να είναι οριακή η αυτοδυναμία. Δεσμεύτηκε επίσης να μην στηριχτεί στις ψήφους της αριστερής ΕΔΑ για να σχηματίσει κυβέρνηση και αν χρειαστεί να κάνει συγκυβέρνηση με την δεξιά ΕΡΕ. Δέχτηκε να χαμηλώσει τους προεκλογικούς τόνους και να μην καταφέρεται εναντίον του Βασιλιά. Δέχτηκε να προσπαθήσει να πείσει τον Ανδρέα να μετριάσει τη ρητορική του.

Τα παραπάνω δεν δείχνουν ότι ο Παπανδρέου έκανε πίσω και πρόδωσε τις αξίες του ή ότι πρόδωσε τη Δημοκρατική Παράταξη. Καταδεικνυουν την θεσμική ασφυξία η οποία επικρατούσε στην χώρα. Κανένα θεσμικό αντίβαρο δεν λειτουργούσε. Ουσιαστικά, οι επιλογές που είχε ήταν είτε να κάνει πίσω είτε να γίνει πραξικόπημα. Εξάλλου, το ενδεχόμενο πραξικοπήματος ήταν κάτι το οποίο συζητούνταν ανοιχτά. Μέχρι και στις εφημερίδες γίνονταν αναφορά σε ενδεχόμενο πραξικόπημα. Αναφέρονταν όμως σε πραξικόπημα το οποίο θα έκανε ο Γλύξμπουργκ σε συνεργασία με την ΕΡΕ.

Σε μια "κανονική" Δημοκρατία, οι Παπανδρέου δεν θα έπρεπε να φοβούνται ότι η πολιτική τους έκφραση θα έχει συνέπειες. Σε μια κανονική δημοκρατία, ο λόγος του Ανδρέα Παπανδρέου δεν θα έπρεπε να είναι αιτία για να κινηθεί το παρακράτος.

Ο Γέρος ήταν μόνος. Είχε σχηματιστεί η τέλεια καταιγίδα:

Η δικαστική εξουσία ήταν διαβρωμένη και παρεμβατική υπέρ της ΕΡΕ. Ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Κόλλιας, εκτός από το ότι έκανε παρεμβάσεις στο έργο της δικαιοσύνης, έγινε ο 1ος πρωθυπουργός της Χούντας
Ο ρυθμιστής του Πολιτεύματος, ο Γλύξμπουργκ, είχε καταντήσει κομματάρχης της ΕΡΕ, έκανε ανοιχτές παρεμβάσεις στην πολιτική και ήταν πρόθυμος να στηρίξει εκτροπές
Οι αρχηγοί του στρατεύματος ελέγχονταν από την ΕΡΕ και ετοίμαζαν εκτροπή
Τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης της εποχής στήριζαν απροκάλυπτα την ΕΡΕ
Αστυνομία και σώματα αφαλείας κατέπνιγαν τις λαϊκές κινητοποιήσεις
Η Βουλή είχε διαλυθεί
Η Κυβέρνηση ήταν στα χέρια της ΕΡΕ χωρίς Βουλή στα πόδια της
Η Κυβέρνηση της ΕΡΕ θα διενεργούσε τις εκλογές.
Ο ξένος παράγοντας (ΗΠΑ) ήταν πρόθυμος να στηρίξει μια εκτροπή η οποία θα δήλωνε υποταγή στο ΝΑΤΟ και στη Δύση.
Το πιστό στην δεξιά παρακράτος έκανε δολοφονίες (Λαμπράκης, Πέτρουλας) ή έφτιαχνε ομάδες "αγανακτισμένων" πολιτών για να τσακίσουν τις λαϊκές κινητοποιήσεις
Η κινδυνολογία ότι δήθεν θα διαλυθεί οικονομικά η Ελλάδα και ότι θα πέσει στα χέρια των κομμουνιστών εάν επικρατούσε η Ένωση Κέντρου, ήταν κομμάτι της καθημερινότητας.

Σε αυτό το περιβάλλον θεσμικής ασφυξίας θα έδινε την μάχη της η Δημοκρατική Παράταξη.

21η ΑΠΡΙΛΙΟΥ

Τα ξημερώματα της Παρασκευής 21 Απριλίου 1967, οι χουντικοί κινήθηκαν. Πρώτα βγήκαν στους δρόμους της πρωτεύουσας τα τανκς του Παττακού. Τα τανκς είχαν έρθει για την παρέλαση της 25ης Μαρτίου και παρέμειναν για ακόμα ένα μήνα υπό το πρόσχημα των εργασιών συντήρησης.

Ακολουθώντας την πεπατημένη των προηγούμενων πραξικοπημάτων, αποκαλούσαν την Χούντα τους ως "Επανάσταση". Η χρήση αυτού του όρου γίνεται για την "νομιμοποίηση" τρόπον τινά του πραξικοπήματος και για να δημιουργηθεί η κάλπικη εντύπωση ότι δήθεν έχει την λαϊκή στήριξη άρα και την λαϊκή νομιμοποίηση. Οι επαναστάσεις παράγουν δίκαιο. Δηλαδή, υποτίθεται συνιστούν συνέχεια του κράτους και η νομοθεσία την οποία παράγουν είναι "νόμιμη".

Η κλασική "συνταγή" των πραξικοπημάτων την οποία ακολούθησαν πιστά οι Χουντικοί, περιελάμβανε, σε επιχειρησιακό επίπεδο, την κατάληψη σημαντικών κτιρίων, την διακοπή επικοινωνιών και τις συλλήψεις πολιτικών και απλών πολιτών με πολιτική δράση. Δηλαδή, την εφαρμογή του σχεδίου ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ / ΙΕΡΑΞ ΙΙ.

Για να τεθεί σε εφαρμογή το σχέδιο ΠΡΟΜΗΘΕΥΣ / ΙΕΡΑΞ ΙΙ, για να αρχίσει δηλαδή να εκτελείται από τον Στρατό και να ξεκινήσουν οι συλλήψεις κλπ, έπρεπε να δώσει εντολή ο Σπαντιδάκης, Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού (ΑΓΕΣ). Όπως είδαμε παραπάνω, ο Σπαντιδάκης προετοίμαζε την χούντα των Στρατηγών. Στις 25 Φεβρουαρίου 1967, είχε δώσει εντολή να γίνουν ετοιμασίες για την εκτέλεση του σχεδίου. Ο Σπαντιδάκης προσχώρησε στην χούντα των Συνταγματαρχών και έδωσε διαταγή να εφαρμοστεί το σχέδιο. Οι χουντικοί τον προόριζαν για Πρωθυπουργό - αχυράνθρωπο.

Ταυτόχρονα, οι καταληφθέντες ραδιοφωνικοί σταθμοί μετέδιδαν τις πρώτες πρωινές ώρες ότι ο Γλύξμπουργκ ανέθεσε τη διακυβέρνηση της χώρας στον στρατό και ότι κηρύχθηκε κατάσταση πολιορκίας, πριν ακόμα συμβούν όλα αυτά, έτσι ώστε να δημιουργηθεί η εντύπωση ότι η κατάσταση έχει εδραιωθεί και είναι ανώφελη κάθε αντίδραση.

Σε θεσμικό επίπεδο, δεν είδαμε κάποια πρωτοτυπία. Οι χουντικοί ακολούθησαν και σε αυτό το επίπεδο την κλασική "συνταγή" των κινημάτων του παρελθόντος, δηλαδή:

Κήρυξη της χώρας σε κατάσταση πολιορκίας κατ' εφαρμογή των σχετικών διατάξεων του Συντάγματος
Διορισμός Πρωθυπουργού από τον Ανώτατο Άρχοντα
Απαγόρευση κυκλοφορίας

Αυτή η συνταγή ακολουθήθηκε και στα πραξικοπήματα των Κονδύλη το 1935 και Μεταξά το 1936.

Όπως έγινε σε κάθε πραξικόπημα, έτσι και οι πραξικοπηματίες της 21ης Απριλίου εξήγγειλαν νέο Σύνταγμα

Εφημερίδα Ταχυδρόμος 4 Μαίου 1967

ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΑΣ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ 1ος ΧΟΥΝΤΙΚΟΣ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ

Η πρώτη νίκη των χουντικών ήταν ο διορισμός Πρωθυπουργού από τον Γλύξμπουργκ. Αυτή ήταν αναγκαία προϋπόθεση για να συνεχίσουν την εφαρμογή των σχεδίων τους. Ο εκ μέρους του Γλύξμπουργκ διορισμός Πρωθυπουργού προσέδιδε νομιμότητα στην Κυβέρνηση της Χούντας. Ή έστω νομιμοφάνεια. Δεν αυτο-διορίστηκαν. Ο Βασιλιάς τους διόρισε.

Μία μάχη την οποία έπρεπε να δώσει ο Γλύξμπουργκ ήταν να αποφύγει να διορίσει χουντική κυβέρνηση. Εάν ο Γλύξμπουργκ δεν διόριζε χουντική κυβέρνηση το πραξικόπημα θα κατέρρεε. Μία δουλειά είχε να κάνει και δεν την έκανε.

Σε περίπτωση άρνησής του, οι χουντικοί δεν υπήρχε περίπτωση να τον εκτελέσουν, όπως λένε κάποιοι για να τον δικαιολογήσουν. Οι πραξικοπηματίες ήξεραν ότι δεν θα μπορούσαν να σταθούν ύστερα από εκτέλεση βασιλιά. Ήξεραν ότι εκτέλεση βασιλιά δεν το έκανε ούτε ο Πλαστήρας το 1922, ο οποίος αν ήθελε μπορούσε να το κάνει και είχε και σοβαρούς λόγους (Μικρασιατική καταστροφή) να επικαλεστεί για να το δικαιολογήσει. Ήξεραν ότι μετά από εκτέλεση βασιλιά δεν θα είχαν την στήριξη των ΗΠΑ, η οποία ήταν και η μόνη στήριξη την οποία χρειάζονταν για να σταθούν.

Είναι επομένως παραπλανητικό το επιχείρημα ότι ο Γλύξμπουργκ φοβήθηκε για την ζωή του. Αλλά ακόμα και εάν έγινε έτσι, έπρεπε να θυσιάσει την ζωή του κι όχι την Δημοκρατία. Αυός ήταν ο ρόλος του. Δεν το έκανε όμως. Επειδή ήταν ελεεινός και ανθρωπάκι. Επειδή προσδοκούσε ότι η χούντα του Παπαδόπουλου θα του παρέδιδε τα ηνία. Οι χουντικοί όμως γλυκάθηκαν από την εξουσία και ήθελαν τον Γλύξμπουργκ ως γλάστρα.

Εκεί κατάφερε να οδηγήσει τα πράγμα στην Ελλάδα ο Γλύξμπουργκ μέσα σε μόλις 3 χρόνια βασιλείας. Αυτόν πήγαν να τιμήσουν στην κηδεία του ο Βορίδης και ο Σαμαράς το 2023. Τον Γλύξμπουργκ της Αποστασίας, των σχεδίων της Χούντας των Στρατηγών και της όρκισης κυβέρνησης πραξικοπηματιών.

Με το ΦΕΚ Α 57/21.04.1967 ο Γλύξμπουργκ διόρισε Πρωθυπουργό τον Κωνσταντίνο Κόλλια.

Για να δικαιολογήσει τα αδικαιολογητα ο Γλύξμπουργκ ισχυρίστηκε ότι μπορεί να διόρισε χουντική κυβέρνηση αλλά κατά βάθος δεν την ενέκρινε και αυτό προέκυπτε από την φωτογραφία που έβγαλε μαζί τους και στην οποία δεν χαμογελούσε. Με αυτό το καταγέλαστο επιχείρημα προσπάθησε να κάνει το άσπρο μάυρο ο Γλύξμπουργκ. Η φωτογραφία αυτή, δίπλα στον Παπαδόπουλο, θα συνοδεύει για πάντα την τραγική μνήμη του.

Εφημερίδα Μακεδονία 25 Απριλίου 1967

ΚΟΛΛΙΑΣ

Ο Κόλλιας ήταν Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου. Σε μια κανονική χώρα, αν ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου λάμβανε γνώση ότι οι στρατιωτικοί επιχειρούν πραξικόπημα, θα έπρεπε να ζητήσει από τους εισαγγελείς ανα την χώρα να εκδώσουν εντάλματα σύλληψης τους για αυτόφωρο κακούργημα κι όχι να σπεύσει να ορκιστεί Πρωθυπουργός.

Φυσικά, την ίδια απραξία επέδειξαν και οι υπόλοιποι εισαγγελείς της χώρας. Περνούσε από μπροστά τους ένα πραξικόπημα κι αυτοί έκαναν ότι δεν έβλεπαν.

Ο Κόλλιας είχε παρελθόν. Είχε παρέμβει στην υπόθεση Λαμπράκη ώστε να μην τιμωρηθούν οι ένοχοι. Τιμωρήθηκε με τρίμηνη πάυση τον Δεκέμβριο του 1964 για υπέρβαση καθήκοντος.

Εφημερίδα "Ελευθερία 29 Δεκεμβρίου 1964

Τον Φεβρουάριο του 1967 ο Κόλλιας μεθόδευσε το αίτημα άρσης βουλευτικής ασυλίας του Ανδρέα Παπανδρέου για την δήθεν εμπλοκή του στην σκευωρία ΑΣΠΙΔΑ. Απώτερος σκοπός ήταν η σύλληψη του Ανδρέα.

Μετά την μεταπολίτευση, ο Κόλλιας ένιωσε την ανάγκη να γράψει ένα βιβλίο για να υπερασπιστεί την Χούντα.

Στο βιβλίο του ο Κόλλιας υπερασπίστηκε την άποψη ότι οι χουντικοί δεν έκαναν πραξικόπημα αλλά επανάσταση η οποία δημιούργησε δίκαιο και ως εκ τούτου δεν έπρεπε να δικαστούν για εσχάτη προδοσία.

Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΚΟΛΛΙΑ

Η κυβέρνηση Κόλλια σχηματίστηκε με τον διορισμό των:

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΟΛΛΙΑ Προέδρου του Υπουργικού Συμβουλίου
ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΣΠΑΝΤΙΔΑΚΗ Αντιπρ. Υπ. Συμβουλίου και Υπ. Εθνικής Αμύνης
ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΜΑΚΑΡΕΖΟΥ Συντονισμού
ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ ΠΑΤΤΑΚΟΥ Εσωτερικών
ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ Υπ. παρά τη Προεδρία της Κυβερνήσεως
ΠΑΥΛΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ-ΓΚΟΥΡΑ Εξωτερικών
ΛΕΩΝΙΔΑ ΡΟΖΑΚΗ Δικαιοσύνης
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΑΛΑΜΠΟΚΙΑ Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων
ΑΔΑΜΑΝΤΙΟΥ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΠΟΥΛΟΥ Οικονομικών
ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ Εμπορίου
ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΟΠΟΥΛΟΥ Βιομηχανίας
ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΤΣΑΡΟΥΧΗ Δημοσίων Έργων
ΠΑΥΛΟΥ ΤΟΤΟΜΗ Δημοσίας Τάξεως
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΜΑΤΘΑΙΟΥ Γεωργίας
ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ ΠΟΥΛΑΝΤΖΑ Κοινωνικής Προνοίας και Υγιεινής
ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ Εμπορικής Ναυτιλίας
ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΠΟΥΛΟΥ Συγκοινωνιών
ΙΩΑΝΝΟΥ ΡΟΔΙΝΟΥ-ΟΡΛΑΝΔΟΥ Υφ. Συντονισμού
ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΖΩΙΤΑΚΗ Υφ. Εθνικής Αμύνης
ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΥ Μόνιμου Υφυπουργού Εξωτερικών

ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΟΛΙΟΡΚΙΑΣ

Οι χουντικοί κήρυξαν Κατάσταση Πολιορκίας και ενεργοποίησαν τον Νόμο ΔΞΘ' περί κατάστασης πολιορκίας.

Με την κήρυξη Κατάστασης Πολιορκίας γίνονταν αναστολή άρθρων του Συντάγματος τα οποία αφορούσαν ατομικά δικαιώματα. Παράλληλα, αναλάμβαναν έκτακτα στρατοδικεία την εκδίκαση αδικημάτων.