20 May 2024

Αυτό που δεν είδαν στο Documento


Σε δημοσιεύματα της εφημερίδας Documento στα μέσα Μαΐου του 2024, γίνεται αναφορά σε "προκλητικές" αρχειοθετήσεις υποθέσεων για "δωροδοκίες κρατικών αξιωματούχων" από την Εισαγγελία Οικονομικού Εγκλήματος. Τα δημοσιεύματα υπαινίσσονται ότι οι "προκλητικές αρχειοθετήσεις" δεν είναι αποτέλεσμα ορθοκρισίας και καλούν την Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου να επιληφθεί, διότι υπάρχουν "μαύρες σκιές πάνω από την δικαιοσύνη". Ωστόσο, η εφημερίδα Documento δεν κατέγραψε ένα πολύ σημαντικό ζήτημα, το οποίο σχετίζεται με τις αρχειοθετήσεις και δημιουργήθηκε με νομοθετικές πρωτοβουλίες που ανέλαβε η παρούσα Κυβέρνηση. Ήδη από το 2020, με τροποποιήσεις του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, στις οποίες συνέπραξε και το ΚΙΝΑΛ, καταργήθηκε ο επανέλεγχος των αρχειοθετήσεων της Εισαγγελίας Οικονομικού Εγκλήματος από ανώτερο εισαγγελικό λειτουργό. Το άρθρο αυτό δεν εξετάζει το ορθό ή το εσφαλμένο της κρίσης της Εισαγγελίας Οικονομικού Εγκλήματος. Στο άρθρο αυτό αναδεικνύονται συγκεκριμένες νομοθετικές επιλογές της Κυβέρνησης οι οποίες πλήττουν το κύρος της δικαστικής εξουσίας και την αφήνουν εκτεθειμένη σε υπαινιγμούς για έλλειψη ορθοκρισίας. Η θεσμοθέτηση περισσότερων σταδίων ελέγχου της κρίσεως των δικαστικών λειτουργών στην ποινική διαδικασία, την ύπαρξη των οποίων σίγουρα επιθυμούν και οι ίδιοι οι δικαστικοί, ενισχύει την ορθοκρισία και την ασφάλεια δικαίου. Ταυτόχρονα, προστατεύει και το κύρος των δικαστικών λειτουργών διότι ενισχύει την ανεξαρτησία τους και περιορίζει τις αμφισβητήσεις στην κρίση τους. Η παρεμβολή περισσότερων δικαστικών λειτουργών διαφορετικού βαθμού στην ποινική διαδικασία, προσθέτει επιπλέον εγγυήσεις ορθοκρισίας διότι η τυχόν εσφαλμένη κρίση είναι πιθανότερο να εντοπίστεί. Επιπλέον, τα περισσότερα στάδια ελέγχου μειώνουν τις πιθανότητες για εσφαλμένη κρίση ως αποτέλεσμα πιέσεων, διότι προϋποθέτει την άσκηση πίεσης σε περισσότερα πρόσωπα. Όσο αυξάνουν οι κρίκοι της αλυσίδας της διαδικασίας, τόσο δυσκολότερο είναι να "αστοχήσουν" όλοι ταυτόχρονα, ως αποτέλεσμα άσκησης πίεσης. Και τόσο δυσκολότερο είναι να μείνει κάτι τέτοιο κρυφό. Θα έπρεπε, λοιπόν, τα δημοσιεύματα να έχουν αναδείξει και τον ρόλο του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου. 

01 February 2022

Με “ιδιαίτερη” δικονομία ΝΔ – ΚΙΝΑΛ η αρχειοθέτηση Γεωργιάδη


Στο άρθρο αυτό, εξετάζουμε τις τροποποιήσεις τις οποίες επέφερε η κυβέρνηση της ΝΔ στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας (ΚΠΔ) οι οποίες είναι τέτοιες που διευκολύνουν και καθιστούν ανάλεγκτες τις αρχειοθετήσεις υποθέσεων που χειρίζονται οι Εισαγγελείς Οικονομικού Εγκλήματος και οι Εισαγγελείς Διαφθοράς. Στην αρχική του μορφή ο νέος ΚΠΔ (Ν. 4620/2019) προέβλεπε τον έλεγχο και την έγκριση ανώτερου εισαγγελέα πριν αρχειοθετηθεί μια υπόθεση την οποία χειρίζονται οι Εισαγγελείς Οικονομικού Εγκλήματος και οι Εισαγγελείς Διαφθοράς. Πριν τις τροποποιήσεις της ΝΔ στον ΚΠΔ, ο Εισαγγελέας Οικονομικού Εγκλήματος και ο Εισαγγελέας Διαφθοράς, για να αρχειοθετήσουν μία υπόθεση έπρεπε πρώτα να διαβιβάσουν την δικογραφία στον εποπτεύοντα Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου και να του αναφέρουν τους λόγους για τους οποίους δεν άσκησαν ποινική δίωξη. Δηλαδή, ο Εισαγγελέας Οικονομικού Εγκλήματος ή ο Εισαγγελέας Διαφθοράς, δεν αποφάσιζαν μόνοι τους την αρχειοθέτηση. Η διαδικασία περνούσε από τον έλεγχο ανώτερου εισαγγελέα ο οποίος μάλιστα είχε το δικαίωμα να παραγγείλει την άσκηση ποινικής δίωξης αν δεν συμφωνούσε. Με τις τροποποιήσεις που έκανε στον ΚΠΔ η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας κατέστησε ανέλεγκτες τις αρχειοθετήσεις καταργώντας τον έλεγχο τους  από τον Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου. Πλέον, η αρχειοθέτηση είναι one man show για τον Εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος ο οποίος δεν ελέγχεται από κανέναν. Ταυτόχρονα, η ΝΔ κατήργησε και τον Αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου που επόπτευε και συντόνιζε το έργο των εισαγγελέων οικονομικού εγκλήματος. Πλέον, η εποπτεία και ο συντονισμός δεν είναι υπόθεση ανώτερου εισαγγελέα αλλά εσωτερική υπόθεση της ίδιας της εισαγγελίας οικονομικού εγκλήματος. Για να ολοκληρωθεί η "μεταρρύθμιση", η ΝΔ τελικά κατήργησε και την ίδια την Εισαγγελία Εγκλημάτων Διαφθοράς και διατήρησε μόνο την Εισαγγελία Οικονομικού Εγκλήματος.