Τη Δευτέρα 22 Μαΐου 2023, ο Πρόεδρος της Βουλής η οποία διαλύθηκε, ο κος. Τασούλας, ανακοίνωσε στην ΠτΔ (pdf) Κατερίνα Σακελλαροπούλου τη δύναμη των κομμάτων στη Βουλή.
ΝΔ 40,79%, 146 έδρες
ΣΥΡΙΖΑ 20,07%, 71 έδρες
ΚΙΝΑΛ 11,45%, 41 έδρες
ΚΚΕ 7,23%, 26 έδρες
ΕΛ. ΛΥΣΗ 4,45%, 16 έδρες
Επειδή κανένα κόμμα δεν συγκέντρωσε την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών (151 έδρες), η ΠτΔ εφάρμοσε το άρθρο 37 παρ. 2, 3 & 4 του Συντάγματος. Σύμφωνα με τις διατάξεις αυτές, αν κανένα κόμμα δεν διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει στον αρχηγό του κόμματος που διαθέτει τη σχετική πλειοψηφία διερευνητική εντολή για να διακριβωθεί η δυνατότητα σχηματισμού Kυβέρνησης που να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της Bουλής.
Έτσι, την ίδια ημέρα, Δευτέρα 22 Μαΐου 2023, έδωσε την 1η διερευνητική εντολή (pdf) στον πρόεδρο της ΝΔ, Κυριάκο Μητσοτάκη. Ο Μητσοτάκης επέστρεψε αυθημερόν (pdf) την εντολή.
Την Τρίτη 23 Μαΐου 2023, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας επισκέφθηκε την ΠτΔ και έλαβε την 2η διερευνητική εντολή (pdf). Ο Αλέξης Τσίπρας επέστρεψε αυθημερόν την διερευνητική εντολή στην ΠτΔ.
Την Τρίτη 23 Μαΐου 2023, ο πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ Νίκος Ανδρουλάκης επισκέφθηκε την ΠτΔ και έλαβε την 3η διερευνητική εντολή (pdf). Ο Ανδρουλάκης επέστρεψε αυθημερόν την διερευνητική εντολή στην ΠτΔ.
Την ίδια ημέρα, Τρίτη 23 Μαΐου 2023, η ΠτΔ ανακοίνωσε (pdf) ότι δεν τελεσφόρησαν οι διερευνητικές εντολές και ότι θα προχωρούσε στην συνάντηση των αρχηγών των κομμάτων που εκπροσωπούνται στην βουλή, σύμφωνα με το άρθρο 37 παρ. 3 εδάφιο γ’ του Συντάγματος. Σύμφωνα με αυτή την συνταγματική διάταξη, η ΠτΔ κάνει μια τελευταία προσπάθεια να σχηματιστεί κυβέρνηση από τους πολιτικούς αρχηγούς η οποία θα οδηγήσει την χώρα σε εκλογές. Εφόσον αποτύχει και αυτή η προσπάθεια σχηματίζεται "υπηρεσιακή" κυβέρνηση με Πρωθυπουργό έναν εκ των προέδρων των ανώτατων δικαστηρίων της Ελλάδας, η οποία θα οδηγήσει την χώρα σε εκλογές.
Την Τετάρτη 24 Μαΐου 2023, η ΠτΔ συγκάλεσε (pdf) τους πολιτικούς αρχηγούς των κομμάτων που εκπροσωπούνται στην βουλή. Από την συνάντηση των πολιτικών αρχηγών διαπιστώθηκε ότι δεν είναι δυνατή η συνεννόηση των πολιτικών αρχηγών και για τον λόγο αυτό ανακοίνωσε (pdf) ότι θα δεχθεί αυθημερόν στις 13:00 στο Προεδρικό Μέγαρο τον Πρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου Ιωάννη Σαρμά, για να του αναθέσει, σύμφωνα με το άρθρο 37 παρ. 3 εδ. γ ΄ του Συντάγματος, τον σχηματισμό κυβέρνησης, όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής, για να διενεργήσει εκλογές. Ο κος. Σαρμάς συναντήθηκε (pdf) την Τετάρτη 24 Μαίου 2023 με την ΠτΔ. Μεταξύ τους έγινε ο παρακάτω διάλογος:
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΥ: Κύριε Πρόεδρε, σας κάλεσα γιατί, όπως γνωρίζετε, μετά τη διαδικασία που ακολουθήθηκε μετά τις εκλογές της 21ης Μαΐου και τη σημερινή σύσκεψη, τη συνάντηση που είχα με τους αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων, όπως προβλέπει το άρθρο 37 του Συντάγματος, όπου διαπιστώθηκε και τυπικά η μη δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης, φτάσαμε στην τελευταία πρόβλεψη, που είναι η λύση της υπηρεσιακής κυβέρνησης.
Ανακοίνωσα ήδη στους πολιτικούς αρχηγούς ότι σκοπεύω να προτείνω εσάς εκ των τριών Προέδρων των Ανωτάτων Δικαστηρίων και να σας αναθέσω την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, η οποία θα διενεργήσει τις εκλογές.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΑΡΜΑΣ: Κυρία Πρόεδρε, σας ευχαριστώ πολύ για τη μεγάλη τιμή. Είναι συνταγματική μου υποχρέωση να αποδεχθώ και συγχρόνως και καθήκον μου ως πολίτη. Σας ευχαριστώ πολύ.
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΥ: Εύχομαι να πάνε όλα καλά.
