Στο άρθρο αυτό προσπαθούμε να εντοπίσουμε τί συμβαίνει με το "ακαταδίωκτο" που θεσμοθέτησε η Κυβέρνηση Μητσοτάκη υπέρ της σκιώδους Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για το δυστύχημα των Τεμπών. Προσπαθούμε να ανιχνεύσουμε σε τί εξυπηρετεί. Ποια ανάγκη οδήγησε στην θέσπισή του. Το πρώτο ζήτημα το οποίο προκύπτει είναι η ίδια η ύπαρξη της Επιτροπής. Αφενός, ήδη από τον Ιανουάριο του 2023 υπάρχει νέος Οργανισμός Διερεύνησης Ατυχημάτων ο οποίος κρύβεται. Και αυτό, παρά το γεγονός ότι έχει την αρμοδιότητα να παρέμβει αλλά και μεταβατική διοίκηση για να το πράξει. Αφετέρου, η πράξη σύστασής της Επιτροπής προδίδει αυτό που αναδείξαμε πρώτοι: ότι η χώρα δεν έχει Υπουργό Μεταφορών. Το επόμενο ζήτημα το οποίο δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο είναι ότι η τροπολογία για το ακαταδίωκτο υπογράφεται από τον Υφυπουργό Μεταφορών κι όχι φυσικά από τον Γεραπετρίτη. Ακόμα ένα θέμα στο οποίο "σκοντάφτουμε" είναι ότι στο έργο της σκιώδους Επιτροπής δεν περιλαμβάνεται η απόδοση ευθυνών διότι αυτό αποτελεί αντικείμενο της ήδη υφιστάμενης δικαστικής έρευνας. Δεν το λέμε εμείς αυτό, ο Γεραπετρίτης το είπε. Όμως, ο Υπ. Εσωτερικών Μάκης Βορίδης διέψευσε τον Γεραπετρίτη σε συνέντευξή του. Επιπλέον, όσο και αν ανατρέξαμε στην αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας και στα πρακτικά της συζήτησης στην Βουλή, δεν καταφέραμε να εντοπίσουμε την ανάγκη την οποία εξυπηρετεί. Τέλος, αναρωτιόμαστε, αφού ο Μητσοτάκης υπέδειξε με επιστολή του στον Ντογιάκο να λάβει η δικαιοσύνη υπόψη το πόρισμα της σκιώδους Επιτροπής, το ακαταδίωκτο σημαίνει ότι δεν θα κληθούν να το αναπτύξουν προφορικά ή να απαντήσουν σε ερωτήσεις σε ενδεχόμενη ποινική δίκη? Τελικά, μένουμε με ερωτήματα χωρίς απαντήσεις.
Μετά την τραγωδία των Τεμπών της 28ης Φεβρουαρίου 2023, η Κυβέρνηση ανακοίνωσε κάποια μέτρα στήριξης των συγγενών των θυμάτων. Την Παρασκευή 24 Μαρτίου 2023 κατατέθηκε στην Βουλή το σχέδιο νόμου "Μέτρα στήριξης των συγγενών των θυμάτων και των πληγέντων του σιδηροδρομικού δυστυχήματος των Τεμπών της 28ης Φεβρουαρίου 2023 [..] και άλλες επείγουσες διατάξεις". Το νομοσχέδιο είχε προγραμματιστεί για συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής την Πέμπτη 30 Μαρτίου 2023. Την παραμονή της συζήτησης στην Ολομέλεια, το Υπουργείο Μεταφορών κατέθεσε τροπολογία η οποία, μεταξύ άλλων, προβλέπει το ακαταδίωτο της "Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για την διερεύνηση και ανάδειξη των συστημικών προβλημάτων και δυσλειτουργιών αναφορικά με το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών της 28ης Φεβρουαρίου 2023".
Ο πρόεδρος και τα μέλη της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για τη διερεύνηση και ανάδειξη των συστημικών προβλημάτων και δυσλειτουργιών αναφορικά με το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών της 28ης Φεβρουαρίου 2023, που συστήθηκε και συγκροτήθηκε με την υπ’ αρ. 71651/6.3.2023 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Μεταφορών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών (Β 1310), ασκούν τα καθήκοντά τους ανεξάρτητα και αμερόληπτα. Δεν δέχονται οδηγίες και υποδείξεις, δεν ευθύνονται, δεν διώκονται και δεν εξετάζονται για γνώμη που διατύπωσαν ή ψήφο που έδωσαν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους στο πλαίσιο της λειτουργίας της ως άνω Επιτροπής, εκτός αν ενήργησαν με δόλο. Αν ο πρόεδρος και τα μέλη της Επιτροπής διώκονται ή ενάγονται για πράξεις ή παραλείψεις κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, η δικαστική υποστήριξη και εκπροσώπησή τους δύναται να ανατίθεται: α) σε λειτουργό του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (ΝΣΚ), κατόπιν απόφασης του Προέδρου του ΝΣΚ, ή β) με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Μεταφορών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, σε δικηγόρο της επιλογής τους, η αμοιβή του οποίου καταβάλλεται από το Δημόσιο σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 29 του ν. 4831/2021 (Α ́ 170)
Την τροπολογίαδεν την υπογράφει ο Γεραπετρίτης, τον οποίο τα ΜΜΕ τον παρουσάζουν ως δήθεν Υπουργό Μεταφορών. Την υπογράφει ο Υφυπουργός Μεταφορών κος Μιχ. Παπαδόπουλος διότι ο Γεραπετρίτης ΔΕΝ είναι Υπ. Μεταφορών.
Πριν από όλα, πρέπει να εξεταστεί το πώς και πότε συνεστήθη αυτή η "Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων".
Η πράξη σύστασης της δημοσιεύθηκε τα ξημερώματα της Δευτέρας 7 Μαρτίου 2023. Το ενδιαφέρον είναι ότι την πράξη δεν την υπογράφει ο σκιώδης Υπουργός Μεταφορών κος. Γεραπετρίτης. Ούτε καν οι Υφυπουργοί Μεταφορών κοι. Παπαδόπουλος και Καραγιάννης αλλά ο μετακλητός Γενικός Γραμματέας κος. Ιω. Ξιφαράς. Τούτο διότι ο κος. Γεραπετρίτης ΔΕΝ ΑΝΕΛΑΒΕ Υπουργός Μεταφορών αλλά σκιώδης "διοικητής" του υπουργείου.
Τον Γενάρη του 2023, μόλις ένα μήνα πριν το δυστύχημα των Τεμπών, με τον Ν. 5014/2023θεσμοθετήθηκε νέος Οργανισμός για την Διερεύνηση Αεροπορικών & ΣιδηροδρομικώνΑτυχημάτων. Μέχρι σήμερα όμως, δεν έχει διοριστεί το συμβούλιο του Οργανισμού. Εκείνος που μπορούσε να τους διορίσει, δηλ. ο Υπ. Μεταφορών Κ. Καραμανλής, παραιτήθηκε πριν το κάνει. Εκείνος που (υποτίθεται ότι) έχει τώρα την αρμοδιότητα να τους διορίσει (παρ. 3 των αποφάσεων του ΦΕΚ Β 1193/04.03.2023), δηλαδή ο κος. Γεραπετρίτης, δεν σκοπεύει να το κάνει και αυτό προκύπτει από το γεγονός ότι ήδη συνέστησε μια ad hoc σκιώδη επιτροπή η οποία "αντιποιείται" το έργο του Εθνικού Οργανισμού Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων. Παρόλα αυτά όμως, μέχρι τον ορισμό διοίκησης του Οργανισμού, προβλέπεται μεταβατική διοίκηση η οποία αποτελείται από τον Πρόεδρο και τα μέλη της Επιτροπής Διερεύνησης Ατυχημάτων και Ασφάλειας Πτήσεων(άρθρο 50 παρ. 3 Ν. 5014/2023). Η επιτροπή αυτή είναι υπαρκτή και λειτουργεί. Συνεπώς, ακόμα και αν ήθελε υποτεθεί ότι δεν έχει οριστεί η διοίκηση του νέου Οργανισμού, υπάρχει μεταβατική διοίκηση. Τί ακριβώς έπραξε αυτή για το δυστύχημα των Τεμπών? Πού κρύβεται? Γιατί η Κυβέρνηση αντί να κινηθεί στην κατεύθυνση της υλοποίησης όλων των απαραίτητων ενεργειών για να κάνει το έργο του ο νέος Οργανισμός, συνέστησε μια σκιώδη Επιτροπή?
Ακόμα όμως και αν υποθέσουμε ότι ήταν ανέφικτη η άμεση στελέχωση του νέου Οργανισμού και ότι αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο δεν έχει ακόμα παρέμβει, τίθεται ακόμα ένα ζήτημα. Πουθενά στον Ν. 5014/2023δεν προβλέπεται ακαταδίωκτο για τον νέο Οργανισμό Διερεύνησης Ατυχημάτων. Εάν πράγματι η θέσπιση του ακαταδίωκτου ήταν μια "συνήθης διαδικασία" για τέτοιες επιτροπές, γιατί δεν θεσπίστηκε και για τον νέο Οργανισμό? Γιατί δεν εντοπίζουμε αντίστοιχη ρύθμιση στον Ν. 5014/2023? Τί διαφορετικό συμβαίνει με την σκιώδη Επιτροπή και απολαμβάνει εξαιρετικής μεταχείρισης?
Ένα ακόμα ζήτημα είναι το αντικείμενο της διερεύνησης. Όπως προκύπτει μέσα από ένα πλέγμα διατάξεων του Ν. 5014/2023, ο νέος Οργανισμός Διερεύνησης Ατυχημάτων, δεν διερευνά ευθύνες και υπαιτιότητα. Στο τέλος του άρθρου γίνεται παράθεση των διατάξεων αυτών.
Η πράξη σύστασης της σκιώδους Επιτροπής, προβλέπει ότι: "Συστήνουμε τριμελή επιτροπή εμπειρογνωμόνων με σκοπό τη διερεύνηση και ανάδειξη των συστημικών προβλημάτων και δυσλειτουργιών αναφορικά με το σιδηροδρομικό δυστύχημα με πυρκαγιά, που έλαβε χώρα στις 28.02.2023 στην είσοδο της κοιλάδας των Τεμπών του Νομού Λάρισας". Αυτές οι λίγες αράδες δεν συνιστούν ολοκληρωμένο πλαίσιο λειτουργίας της σκιώδους Επιτροπής. Όσοι την συνέστησαν ήθελαν να παραμείνει σκιώδης. Και μάλλον το αντιλήφθηκαν τα μέλη τηςκαι ζήτησαν το ακαταδίωκτο.
Ο σκιώδης Υπουργός κος. Γεραπετρίτης, παρουσιάζοντας και οριοθετώντας το έργο της σκιώδους Επιτροπής, είχε αποκλείσει την απόδοση ευθυνών. Ειδικότερα, την Πέμπτη 2 Μαρτίου, στην τελετή παράδοσης - παραλαβής (και εδώ) στο Υπουργείο Μεταφορών, ο Γεραπετρίτης δήλωσε ότι "Το πρώτο και πιο θεμελιώδες είναι να διερευνήσουμε τους λόγους για τους οποίους φτάσαμε στο σημείο να θρηνήσουμε απώλεια ανθρώπινων ψυχών. Η διερεύνηση των αιτιών θα γίνει με τρόπο ο οποίος θα είναι διαφανής και απολύτως ενδελεχής. Αυτή είναι η σαφής εντολή του Πρωθυπουργού. Για το λόγο αυτό σήμερα κιόλας θα συσταθεί μία επιτροπή εμπειρογνωμόνων ad hoc η οποία θα μελετήσει τα συστημικά αίτια, που οδήγησαν στην τραγωδία, την οποία όλοι βιώνουμε σήμερα, τις παθολογίες, τις αδράνειες οι οποίες υπήρξαν διαχρονικά, εφόσον υπήρξαν και όχι βεβαίως, για να αποδοθούν ευθύνες, το οποίο αποτελεί αντικείμενο της ήδη υφιστάμενης δικαστικής έρευνας. [..] Θα ήθελα να πω ότι δεν αναλαμβάνω την διαχείριση την καθημερινή του Υπουργείου, υφίστανται οι Υφυπουργοί οι οποίοι είναι παρόντες και οι οποίοι θα συνεχίσουν να ασκούν το πολιτικό έργο της καθημερινότητας, θα συνεχίσουν την δουλειά τους, όπως και οι Γενικοί Γραμματείς. [..]».
UPDATE 21.04.2023: Όσα γράφουμε παραπάνω επιβεβαιώνονται και από το πόρισμα της σκιώδους Επιτροπής. Ειδικότερα, την 18η Απριλίου 2023, η σκιώδης Επιτροπή παρέδωσε το πόρισμα (pdf) της. Στο δελτίο τύπου το οποίο εξέδωσε αναφέρει ότι "Το Πόρισμα δεν ασχολείται με καταλογισμό ή και με επιμερισμό ευθυνών, αρμοδιότητα που σύμφωνα με το Σύνταγμα και τον νόμο ανήκει μόνο στις αρμόδιες δικαστικές αρχές οι οποίες ήδη εργάζονται με γοργό ρυθμό προς την κατεύθυνση αυτή". Επομένως, επιβεβαιώνεται ότι ο Βορίδης έλεγε ανακρίβειες όταν ισχυρίζονταν ότι η σκιώδης Επιτροπή θα καταλήξει σε ευθύνες και ότι για τον λόγο αυτό έπρεπε να εξοπλιστεί με το ακαταδίωκτο. Διαβάστε αναλυτικά το άρθρο μας Τέμπη: Ολόκληρο το πόρισμα της σκιώδους Επιτροπής.
Όμως, σε συνέντευξή του ο Μάκης Βορίδης διέψευσε τον Γεραπετρίτη. Ειδικότερα, την Πέμπτη 30 Μαρτίου 2023, όταν ο Βορίδης ερωτήθηκε στην εκπομπή "Ώρα Ελλάδος" του σταθμού "OPEN" για το ακαταδίωκτο της σκιώδους Επιτροπής Διερεύνησης απάντησε ότι αυτό θεσπίστηκε επειδή η σκιώδης Επιτροπή θα καταλήξει σε απόδοση ευθυνών (βίντεο 21':52''). Ειδικότερα είπε:
"Ενδεχομένως, φαντάζομαι δηλαδή, η ratio legis [σ.σ: συλλογιστική του νόμου] αυτών των διατάξεων γενικώς έχουν να κάνουν με το εξής. ότι ενδεχομένως επειδή θα χρειαστεί να πάρουν θέσεις πάνω σε ζητήματα ευθυνών προσώπων μπορεί κανείς να σκέφτεται ότι εγώ θα γράψω κάτι και εν συνεχεία μένω εκτεθείμενος σε αγωγες για συκοφαντικές δυσφημίσεις, επομένως πρέπει κάπως να προστατευθεί αυτή η ελευθερογνωμία να το πω έτσι"
Τί ισχύει λοιπόν? Ή μάλλον τί υπερισχύει? Η γνώμη Γεραπετρίτη ή η γνώμη Βορίδη. Και δεν θα μπαίναμε σε τέτοια ζητήματα ερμηνείας και χρησμών εάν το πλαίσιο λειτουργίας της σκιώδους Επιτροπής ήταν σαφές. Αλλά πόσο σαφής μπορεί να είναι μία σκιώδης Επιτροπή σε μια χώρα στην οποία οι Υπουργοί κάνουν βόλτες στα κανάλια και θέτουν "προφορικό δίκαιο". Ίσως να είναι ο ορισμός της "δημιουργικής ασάφειας" το πλαίσιο της σκιώδους Επιτροπής.
Ψάξαμε στην αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας για απαντήσεις. Βρεθήκαμε εκ νέου σε αδιέξοδο. Η αιτιολογική έκθεση δεν περιέχει καμία αιτιολογία για την ρύθμιση. Δεν προκύπτει ποια ανάγκη επέβαλε την θέσπισή της και ποιον σκοπό εξυπηρετεί.
Η τροπολογία συζητήθηκε στην Ολομέλειας της Βουλής την Πέμπτη 30 Μαρτίου 2023. Ανατρέξαμε στα πρακτικά της συνεδρίασης. Δεν γίναμε σοφότεροι. Ουδείς από την Κυβέρνηση ανέπτυξε το σκεπτικό της ρύθμισης. Ο δε Υφυπ. Μεταφορών Μιχ. Παπαδόπουλος είπε:
"Με την προτεινόμενη ρύθμιση του άρθρου 5 της τροπολογίας θωρακίζεται η ανεξαρτησία του Προέδρου και των μελών της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για την διερεύνηση και ανάδειξη των συστημικών προβλημάτων και δυσλειτουργιών, αναφορικά με το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών της 28ης Φεβρουαρίου. Η αποστολή της συγκεκριμένης Επιτροπής είναι εξόχως σημαντική για το δημόσιο συμφέρον, προκειμένου να εξασφαλιστεί ένας ενδελεχής έλεγχος και μια συνολική ανάδειξη των αιτιών της τραγωδίας. Για τον λόγο αυτό η προτεινόμενη ρύθμιση διασφαλίζει ότι ο Πρόεδρος και τα μέλη της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων ασκούν τα καθήκοντά τους δίχως τον κίνδυνο οποιωνδήποτε παρεμβάσεων, κακόβουλων διώξεων ή παρελκυστικών ενδίκων βοηθημάτων. Το πεδίο εφαρμογής της διάταξης περιορίζεται στη γνώμη και στην ψήφο των μελών της Επιτροπής κατά την άσκηση των καθηκόντων τους και δεν καταλαμβάνει πάντως στην περίπτωση που αυτά έχουν ενεργήσει με δόλο. Για την ταυτότητα του λόγου προβλέπει τη δυνατότητα ανάθεσης δικαστικής υποστήριξης και εκπροσώπησης των μελών της Επιτροπής είτε σε λειτουργό του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους είτε σε δικηγόρο της επιλογής τους, εφόσον το παρόν σχετικό αίτημα εγκριθεί από τον Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών".
Αδυνατούμε να κατανοήσουμε πώς "θωρακίζεται η ανεξαρτησία" της σκιώδους Επιτροπής με την θέσπιση ακαταδίωκτου. Και αν πράγματι αυτός ήταν ο λόγος τότε γιατί δεν θέσπισαν ακαταδίωκτο και για τον νέο Οργανισμό Διερεύνησης Ατυχημάτων του Ν. 5014/2023?
Πάντως, σε άλλες περιπτώσεις ακαταδίωκτου, ο Άρειος Πάγος, έκρινε ότι τέτοιες διατάξεις δεν είναι δυνατό να ερμηνευθούν ως θεσπίζουσς ατιμωρησία δόλιων πράξεων και παραλείψεων.
Στην περίπτωση του ΝΣΚ (Συμβ ΑΠ 221/2014 Ε' Ποινικό) για παράδειγμα, έκρινε ότι αν γίνει δεκτή τέτοια ερμηνεία, που καθιερώνει το ποινικώς ανεύθυνο των μελών του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, το οποίο, άλλωστε, δεν προβλέπεται από οποιαδήποτε διάταξη νόμου ούτε για τους δικαστικούς λειτουργούς, καταστρατηγείται η διάταξη του άρθρου 4 του Συντάγματος, κατά την οποία "οι Έλληνες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου".
Το ίδιο έκρινε το 2022 και για την περίπτωση των μελών των Συνδικαλιστικών Οργανώσεων των εν ενεργεία στρατιωτικών (ΑΠ 1080/2022 Στ' Ποινικό). Εκεί έκρινε ότι το ακαταδίωκτο ισχύει κατά την εκφορά γνώμης ή διενέργεια πράξεως αυτών στο πλαίσιο της άσκησης των καθηκόντων τους, όταν, βέβαια, η γνώμη ή η πράξη αυτών είναι σύμφωνες με την πραγματική κρίση και αληθή πεποίθησή τους, έστω και αν αυτές είναι εσφαλμένες και όχι, όταν αυτές (γνώμη ή πράξη) είναι προϊόν δόλιας αυτών προαίρεσης, αφού η εν λόγω διάταξη δεν είναι δυνατό να ερμηνευθεί ως θεσπίζουσα ατιμωρησία δόλιων πράξεων και παραλείψεων της συγκεκριμένης κατηγορίας στρατιωτικών υπαλλήλων του Δημοσίου και μάλιστα επί εγκλημάτων κατά της τιμής του ΠΚ. Και αυτό, διότι, αν γίνει δεκτή τέτοια ερμηνεία, που καθιερώνει το ποινικώς ανεύθυνο των μελών των συνδικαλιστικών οργανώσεων των εν ενεργεία στρατιωτικών κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, καταστρατηγείται η διάταξη του άρθρου 4 του Συντάγματος, κατά την οποία "οι Έλληνες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου", καθόσον με το ακαταδίωκτο των μελών των συνδικαλιστικών οργανώσεων των εν ενεργεία στρατιωτικών και επί δολίων πράξεων ή παραλείψεών τους επέρχεται αδικαιολόγητη ευνοϊκή μεταχείριση υπέρ αυτών και μη εφαρμογή των ελληνικών ποινικών νόμων υπέρ της συγκεκριμένης κατηγορίας πολιτών, δοθέντος ότι η ως άνω διάταξη του Συντάγματος κατοχυρώνει όχι μόνο την ισότητα των Ελλήνων πολιτών έναντι του νόμου αλλά και την ισότητα του νόμου έναντι αυτών. Είναι γεγονός, ότι ο νομοθέτης μπορεί να προβαίνει σε διαφορετική ρύθμιση, όταν τούτο επιβάλλεται από λόγους γενικότερου κοινωνικού ή δημόσιου συμφέροντος, για τους οποίους είναι δυνατό να κάμπτεται νομοθετικώς η προεκτεθείσα αρχή της ισότητας των πολιτών έναντι του νόμου.
Τέλος, δεν πρέπει να παραλείψουμε και το ζήτημα της παρέμβασης στην δικαιοσύνη που έκανε ο Μητσοτάκης με την επιστολή που έστειλε στον Εισ. ΑΠ κο. Ντογιάκο, την Δευτέρα 6 Μαρτίου 2023.
Η παρέμβαση Μητσοτάκη στην Δικαιοσύνη σε συνδυασμό με το ακαταδίωκτο, αναπόφευκτα δημιουργούν ένα πολύ σοβαρό ζήτημα. Ο Μητσοτάκης παρήγγειλε στην δικαστική εξουσία να λάβει υπόψη το πόρισμα της σκιώδους Επιτροπής και να το εντάξει στην δικογραφία. Όμως, ως τί ακριβώς θα ενταχθεί στην ποινική δικογραφία? Ως πραγματογνωμοσύνη δεν μπορεί να ενταχθεί διότι τα μέλη της σκιώδους Επιτροπής δεν ορίστηκαν πραγματογνώμονες κατά τις διατάξεις του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. Ούτε φυσικά τεχνικοί σύμβουλοι είναι. Ωστόσο ούτε ειδικοί επιστήμονες για την υποβοήθηση του έργου της ανάκρισης είναι διότι και πάλι δεν έχουν τηρηθεί οι διατυπώσεις του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. Επομένως, τα ερωτήματα που τίθενται είναι
α) ως τί θα ενταχθεί το πόρισμα της σκιώδους Επιτροπής στην ποινική δικογραφία? β) θα κληθούν τα μέλη της να το αναπτύξουν και προφορικά σε ποινική δική?
γ) αν κληθούν να το αναπτύξουν σε δίκη, θα απαντήσουν σε ερωτήσεις όπως προβλέπει ο ΚΠΔ?
Το μόνο συμπέρασμα το οποίο προκύπτει από όλα όσα αναπτύξαμε είναι ότι τα ερωτήματα είναι πολλά και απαντήσεις δεν φαίνονται στον ορίζοντα. Το σκότος αποτελεί στρατηγική επιλογή της Κυβέρνησης Μητσοτάκη.
_________________________
Διατάξεις του Ν. 5014/2023 οι οποίες ορίζουν ότι ο νέος Οργανισμός Διερεύνησης Ατυχημάτων δεν ερευνα ευθύνες και υπαιτιότητα
άρθρο 15 παρ. 5
5. «Αίτια»: ενέργειες ή παραλείψεις, γεγονότα, συνθήκες ή συνδυασμός αυτών που οδήγησαν σε ατύχημα ή συμβάν. Η διαπίστωση των αιτίων δεν συνεπάγεται τον καταλογισμό σφάλματος ή τον καθορισμό διοικητικής, αστικής ή ποινικής ευθύνης.
άρθρο 17 παρ. 6
6. Οι διερευνήσεις ασφάλειας κατά τις παρ. 1 και 2 δεν αποσκοπούν στην απόδοση υπαιτιότητας ή ευθύνης. Οι εν λόγω διερευνήσεις είναι ανεξάρτητες και τελούν υπό την επιφύλαξη δικαστικής ή διοικητικής διαδικασίας για την απόδοση υπαιτιότητας ή ευθύνης
άρθρο 25 παρ. 1
1. Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας της διερεύνησης, ο επικεφαλής της διερεύνησης διαβιβάζει στον προϊστάμενο της Μονάδας το σχέδιο πορίσματος διερεύνησης. Στο σχέδιο πορίσματος αναφέρεται ρητά ότι στόχος της διερεύνησης ασφάλειας είναι η πρόληψη ατυχημάτων και συμβάντων στο μέλλον χωρίς την απόδοση υπαιτιότητας ή ευθύνης. Το σχέδιο πορίσματος περιλαμβάνει, ενδεχομένως, συστάσεις ασφάλειας.
άρθρο 32 παρ. 2 & 3
2. Ο Ε.Ο.Δ.Α.Σ.Α.Α.Μ. μπορεί επίσης να εκδίδει συστάσεις, βάσει μελετών ή αναλύσεων σειράς διερευνήσεων ή άλλων δραστηριοτήτων που ανατίθενται στον Ε.Ο.Δ.Α.Σ.Α.Α.Μ. και δύνανται να επεκτείνονται στη συλλογή και την ανάλυση πληροφοριών σχετικών με την ασφάλεια πτήσεων, ιδίως για σκοπούς πρόληψης ατυχημάτων, εφόσον οι δραστηριότητες αυτές δεν θίγουν την ανεξαρτησία του και δεν συνεπάγονται ευθύνη σε θέματα κανονιστικά, διοικητικά ή τυποποίησης.3. Οι συστάσεις ασφάλειας δεν συνιστούν τεκμήριο υπαιτιότητας ή ευθύνης σε περίπτωση ατυχήματος, σοβαρού συμβάντος ή συμβάντος.
άρθρο 42 παρ. 4
4. Η έρευνα δεν αφορά την απόδοση υπαιτιότητας ή ευθύνης
άρθρο 49 παρ. 1 & 2
1. Σύσταση ασφάλειας που εκδίδεται από τον Ε.Ο.Δ.Α.Σ.Α.Α.Μ. δεν δημιουργεί τεκμήριο υπαιτιότητας ή ευθύνης για ατύχημα ή συμβάν. 2. Οι συστάσεις απευθύνονται στη Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων και, όπου απαιτείται λόγω του χαρακτήρα της σύστασης, στον Οργανισμό και σε άλλους φορείς ή αρχές της χώρας ή άλλων κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι εν λόγω αρχές, εντός του πεδίου των αρμοδιοτήτων τους, λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για να εξασφαλίζουν ότι οι συστάσεις για την ασφάλεια που εκδίδονται από τον Ε.Ο.Δ.Α.Σ.Α.Α.Μ., καθώς και από τους φορείς διερεύνησης άλλων κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης λαμβάνονται δεόντως υπόψη και, όποτε ενδείκνυται, ακολουθούνται από τις δέουσες ενέργειες.
