Δημοσιεύτηκε την Πέμπτη 8 Ιουνίου 2023 η απόφαση 95/2023 του Α1 Πολιτικού Τμήματος του Αρείου Πάγου με την οποία γίνεται η ανακήρυξη των συνδυασμών οι οποίοι θα λάβουν μέρος στις βουλευτικές εκλογές της 25ης Ιουνίου 2023. Υπενθυμίζεται ότι η Νέα Δημοκρατία είχε καταθέσει υπόμνημα την Δευτέρα 5 Ιουνίου 2024. Διαβάστε περισσότερα στο άρθρο μας Απαγόρευση Κασιδιάρη: Υπόμνημα ΝΔ προς τον Άρειο Πάγο - Υποκρύπτεται πολιτικό κόμμα υποστηρίζουν | Εκλογές Ιουνίου 2023
Ακολουθήστε μας στο twitter και στο Facebook
Η απόφαση αυτή είναι περισσότερο ένα πολιτικό παρά ένα νομικό κείμενο. Η αιτιολόγησή της είναι πολιτική και όχι νομική. Και δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς διότι η Κυβέρνηση Μητσοτάκη ανέθεσε στον Άρειο Πάγο τον ρόλο του δήθεν προστάτη της Δημοκρατίας και τον υποχρέωσε να τοποθετηθεί πολιτικά. Διότι νομικά δεν θα μπορούσαν να δικαιολογηθούν οι ακροβασίες του σκεπτικού του Αρείου Πάγου.
Σύμφωνα με την απόφαση, το άρθρο 29 παρ. 1 του Συντάγματος, το οποίο ορίζει ότι τα κόμματα οφείλουν να εξυπηρετούν την ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος, είναι "σαφώς επιτακτικός κανόνας όπως προκύπτει και από τη γραμματική ερμηνεία του ενόψει της χρησιμοποίησης της λέξης «οφείλει», που ισοδυναμεί με τη θέσπιση σχετικής υποχρέωσης, αλλά και στο πλαίσιο τελολογικής και συστηματικής ερμηνείας του, δεδομένου ότι το Σύνταγμα της χώρας διαπνέεται από τις θεμελιώδεις δημοκρατικές αρχές και εγκαθιδρύει δημοκρατική κοινωνία." (σελ. 10).
Περαιτέρω, το Α1 Τμήμα έκρινε (σελ. 11) ότι με το άρθρο αυτό τίθεται "σιωπηρή επιφύλαξη υπέρ του νόμου" η οποία "παρέχει στον νομοθέτη τη δυνατότητα αλλά και την υποχρέωση να καθιερώσει, στο πλαίσιο των οργανωτικών βάσεων του ισχύοντος πολιτεύματος, περιορισμούς στο πεδίο του εκλογικού δικαίου, δια των οποίων απαγορεύει τη συμμετοχή κομμάτων ή συνασπισμού κομμάτων στην εκλογική διαδικασία, όταν είτε η οργάνωση είτε η αναπτυχθείσα ή η αναπτυσσόμενη δράση τους, όπως αυτή εκδηλώνεται δια συγκεκριμένων πράξεων, αντιστρατεύεται την ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος, όπως αυτό μορφοποιείται κατά τις προαναφερόμενες συνταγματικές ρυθμίσεις". Δηλαδή, κατά την κρίση του Α1 Τμήματος του Αρείου Πάγου, η εν λόγω συνταγματική διάταξη όχι μόνο είναι κανονιστική αλλά παρέχει και σιωπηρή εξουσιοδότηση στον κοινό νομοθέτη για την έκδοση κοινού (εκτελεστικού) νόμου ο οποίος θα την εξειδικεύει και θα προβλέπει και έννομες συνέπειες. Και τούτο, παρά το γεγονός ότι κατά την σύνταξη του Συντάγματος του 1975, η βούληση του συντακτικού νομοθέτη ήταν η ακριβώς αντίθετη. Δείτε περισσότερα στο άρθρο μας Απαγόρευση Κασιδιάρη: Όταν το 1975 ο Φλωράκης είχε προβλέψει τί θα κάνει το 2023 ο Βορίδης.
Σε ότι αφορά στην δυνατότητα δικαστικού ελέγχου του άρθρου 29 παρ. 1 του Συντάγματος, το Α1 Τμήμα έκρινε (σελ. 12) ότι "Αυτονόητη παρίσταται σε τέτοιες περιπτώσεις η άμυνα της ελληνικής πολιτείας δια της θωράκισης του δημοκρατικού πολιτεύματος με σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις, οι οποίες προβλέπουν έλεγχο από δικαστικούς σχηματισμούς, που θα αποφαίνονται, με αιτιολογημένες αποφάσεις τους, μετά από αξιολόγηση συγκεκριμένων αποδεικτικών στοιχείων, ως προς το επιτρεπτό ή μη συμμετοχής κομμάτων ή συνασπισμών σε βουλευτικές εκλογές, ώστε να αποφευχθεί να διεισδύσουν κόμματα ή συνασπισμοί με αντίθετη προς το δημοκρατικό πολίτευμα δράση σε ένα από τους κεντρικούς πυρήνες της κρατικής λειτουργίας και δη στη νομοθετική λειτουργία, που ασκείται από τη Βουλή, επεκτείνοντας την οργανωμένη δράση τους και δι ́ αυτής της οδού". Δηλαδή, ο Άρειος Πάγος δεν αιτιολογεί επαρκώς πώς ιδρύεται η δυνατότητα δικαστικού ελέγχου της επίμαχης συνταγματικής διάταξης και μάλιστα κόντρα στην βούληση του ιστορικού νομοθέτη. Το θεωρεί "αυτονόητο" και "καθάρισε".
Ταυτόχρονα, το Α1 Τμήμα του Αρείου Πάγου, θεωρεί (σελ. 12) ότι "η ελληνική δημοκρατία έχει τη θετική υποχρέωση να μην επιτρέπει τη χρήση των δικαιωμάτων πολιτικής συμμετοχής ενός κόμματος με σκοπό τη διάβρωση των φιλελεύθερων και δημοκρατικών θεσμών και οφείλει να αυτοπροστατεύεται κατά των συμπεριφορών, οι οποίες, υπό την επίφαση και ψευδεπίγραφη μορφή της σύστασης πολιτικών κομμάτων, που η ίδια η Δημοκρατία επιτρέπει για τη λειτουργία της, σκοπούν την κατάλυσή της.".
Παράλληλα, τοποθετείται πάλι αντίθετα σε σχέση με την βούληση του συντακτικού νομοθέτη του 1975 ως προς τις ποινικές κυρώσεις. Τόσο η πλειοψηφία του 1975 δηλαδή η Νέα Δημοκρατία όσο και η αντιπολίτευση, θεωρούσαν επαρκείς τις κυρώσεις του ποινικού κώδικα και είχαν κρίνει ότι δεν χρειάζεται περαιτέρω παρέμβαση στα πολιτικά κόμματα. Το Α1 Τμήμα του Αρείου Πάγου, υπερβαίνοντας την βούληση του ιστορικού νομοθέτη, θεωρεί ότι "Η αυτοπροστασία αυτή δεν επιβάλλεται συνταγματικώς να έχει τη μορφή της εκ των υστέρων ποινικής καταστολής τέτοιων συμπεριφορών των κομμάτων, αλλά επιβάλλεται και μία προληπτική προστασία πριν δηλαδή την εκδήλωσηαυτής της δράσης με τη νομοθετική ρύθμιση των προϋποθέσεων που πρέπει να απαιτούνται, προκειμένου ένα πολιτικό κόμμα να συμμετάσχει στις εκλογές. Η κατασταλτική ποινική προστασία δεν αρκεί, διότι θα έχει ήδη δοθεί η δυνατότητα σε ένα κόμμα απόπειρας ανατροπής ή φαλκίδευσης του δημοκρατικού πολιτεύματος".
Τέλος, ο Άρειος Πάγος (σελ. 13), με μια ακόμα πολιτική κι όχι νομική σκέψη, ανακήρυξε την Ελλάδα ως "μαχόμενη ελληνική δημοκρατία" η οποία μπορεί να νομοθετεί περιορισμούς τους οποίους δεν προβλέπει το Σύνταγμα και είναι επιτρεπτό στην δικαστική εξουσία να ελέγχει δικαστικά την συνδρομή των περιορισμών αυτών: "Η επιβολή περιορισμών ως προς τη δυνατότητα εκλογιμότητας δεν δημιουργεί κίνδυνο αμφισβήτησης του πλουραλισμού και του φιλελεύθερου χαρακτήρα του πολιτεύματος, ούτε διαμορφώνει μία πρακτική που μπορεί να εφαρμοστεί σε βάρος άλλων πολιτικών φορέων, αλλά οδηγεί στην αυτοπροστασία της μαχόμενης ελληνικής δημοκρατίας. Και αυτό διότι οι ανωτέρω περιορισμοί οδηγούν στον αποκλεισμό δημιουργίας των προϋποθέσεων για την ανατροπή ενός δημοκρατικού πολιτεύματος, λαμβανομένου υπόψη ότι οι οποιοιδήποτε νομοθετικοί περιορισμοί θα είναι αποτέλεσμα της νομοθετικής λειτουργίας, η οποία ενεργεί για λογαριασμό και υπέρ του ελληνικού λαού στο πλαίσιο της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας, ενώ η συνδρομή τους θα ελέγχεται από την ανεξάρτητη δικαστική εξουσία."
Ακολουθήστε μας στο twitter και στο Facebook