Στο άρθρο αυτό, εντοπίσαμε και αναλύσαμε τα Δελτία Τύπου (ΔΤ) του Λιμενικού Σώματος για τα περιστατικά έρευνας και διάσωσης στην ανοιχτή θάλασσα (διεθνή ύδατα). Διαθέσιμα στοιχεία υπάρχουν στον ιστότοπο του λιμενικού από τον Ιούλιο του 2020. Εντοπίσαμε 11 περιστατικά τα οποία έγιναν σε διεθνή ύδατα εκ των οποίων τα 5 στο Αιγαίο και τα 6 στο Ιόνιο. Σε 3 από αυτά το ΔΤ αναφέρει ρητά ότι πρόκειται για διεθνή ύδατα ενώ έχει συμβεί ακόμα μία φορά να αναφερθεί ότι εκείνοι που κινδύνευαν αρνήθηκαν την βοήθεια. Σε ό,τι αφορά στον κίνδυνο που διέτρεχε το σκάφος που διασώθηκε σε διεθνή ύδατα, στις περισσότερες περιπτώσεις γίνεται μια ασαφής αναφορά για σκάφος σε "δυσχερή θέση" ή καθόλου αναφορά. Η πλειοψηφία των σκαφών αφορούσε σε ιστιοφόρα και κατόπιν σε αλιευτικά. Τέλος, σε 5 από τις 42 συνολικά περιπτώσεις διάσωσης οι οποίες αναφέρονται στα ΔΤ του Λιμενικού, γίνεται αναφορά σε "Εντολή Πλακιωτάκη" για κινητοποίηση των μέσων διάσωσης
Τα ξημερώματα της Τετάρτης 14 Ιουνίου 2023, αλιευτικό σκάφος με μεγάλο αριθμό μεταναστών βυθίστηκε στην θαλάσσια περιοχή 47 ν.μ. νοτιοδυτικά Πύλου.
Σύμφωνα με την από 15.06.2023 ανακοίνωση (pdf) του Λιμενικού Σώματος, διασώθηκαν 104 αλλοδαποί και ανασύρθηκαν 78 σοροί.
Μπορείτε να βρείτε τα σχετικά Δελτία Τύπου του Λιμενικού Σώματος για το περιστατικό εδώ (pdf), εδώ (pdf), εδώ (pdf), εδώ (pdf), εδώ (pdf), εδώ (pdf) και εδώ (pdf).
Στο από 14.06.2023 (pdf) Δελτίο Τύπου (ΔΤ) του Λιμενικού, παρατηρήσαμε τα εξής:
- Αναφέρεται ρητά ότι το σκάφος ήταν σε διεθνή ύδατα
- Αναφερεται ρητά ο τύπος του σκάφους και ειδικότερα ότι ήταν αλιευτικό
- Αναφέρεται ρητά ότι το σκάφος δεν ζήτησε βοήθεια
- Αναφέρεται ρητά η άρνηση παροχής βήθειας εκ μέρους του σκάφους
- Αναφέρεται ρητά ότι δεν είχαν σωσίβια στο 2ο ΔΤ της 14.06.2023 (pdf)
- Αναφέρεται ρητά η συμμετοχή πολεμικού πλοίου στο 2ο ΔΤ της 14.06.2023 (pdf) και συγκεκριμένα μία φρεγάτα του Πολεμικού Ναυτικού
- Αναφέρεται ρητά ότι το Ενιαίο Κέντρο Συντονισμού Έρευνας & Διάσωσης (Ε.Κ.Σ.Ε.Δ.) ενημερώθηκε από το RCC ROME
- Δεν γίνεται αναφορά στο αν το σκάφος ήταν σε κίνδυνο
- Δεν γίνεται αναφορά στις καιρικές συνθήκες
- Δεν γίνεται αναφορά στο αν χρειάστηκε εντολή του Υπουργού για να γίνει η κινητοποίηση των μέσων διάσωσης
Ανατρέξαμε στον ιστότοπο του Λιμενικού Σώματος και εντοπίσαμε όλα τα Δελτία Τύπου (ΔΤ) τα οποία αφορούν σε διασώσεις. Τα ΔΤ τα οποία είναι διαθέσιμα στον ιστότοπο είναι από την 15.07.2020 και έπειτα. Το παλαιότερο ΔΤ το οποίο αφορά σε έρευνα και διάσωση είναι το ΔΤ της 22.07.2021 (pdf).
Συνολικά εντοπίσαμε 73 ΔΤ για 42 περιστατικά. Τα ΔΤ δεν είναι αρκετά σαφή και κατανοητά και δεν φαίνεται να ακολουθείται ένα πρότυπο σχετικά με τις πληροφορίες οι οποίες πρέπει να γίνονται γνωστές στο κοινό.
Φιλτράραμε τα ΔΤ τα οποία αφορούν διασώσεις σε διεθνή ύδατα (pdf).
 |
| Χάρτης με την αιγιαλίτιδα ζώνη από την ιστοσελίδα του Ελληνικού Στρατού |
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με το άρθρο 2 του Ν. 1844/1989 "Κύρωση σύμβασης για τη ναυτική έρευνα, διάσωση", η περιοχή έρευνας και διάσωσης εντός της οποίας η Ελλάδα έχει ήδη αναλάβει την ευθύνη για τους σκοπούς της έρευνας και διάσωσης είναι το FIR Αθηνών, όπως έχει καθορισθεί σύμφωνα με τη σχετική Σύμβαση του Σικάγου για τη Διεθνή Πολιτική Αεροπορία της 7ης Δεκεμβρίου 1944 και τα περιοχικά σχέδια του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO) καθώς και τον Κανονισμό 15 του Κεφαλαίου ν της Διεθνούς Σύμβασης για την Ασφάλεια της ζωής στη θάλασσα της 17ης Ιουνίου 1960 (SOLAS 1960).
Σύμφωνα με τον ICAO, το FIR Αθηνών είναι αυτό που φαίνεται στον παρακάτω χάρτη.
Από τα 42 περιστατικά τα οποία αναφέρονται στα ΔΤ, τα 11 αφορούν σε διεθνή ύδατα. Σε ακόμα11 περιπτώσεις δεν καταφέραμε να εντοπίσουμε αν ήταν σε διεθνή ύδατα καθώς δεν υπήρχαν επαρκής πληροφορίες για την θέση του περιστατικού.
Σε ό,τι αφορά στο αν στα ΔΤ αναφέρεται ρητά το αν το περιστατικό έγινε σε διεθνή ύδατα, από τα 11 περιστατικά τα οποία αφορούν σε διεθνή ύδατα, ρητή αναφορά στο δελτίου ότι η έρευνα και διάσωση έγινε σε διεθνή ύδατα γίνεται σε 3 περιστατικά.Το 3ο περιστατικό ήταν το ναυάγιο της 14ης Ιουνίου 2023. Επομένως, δεν είναι ο κανόνας αλλά η εξαίρεση το να αναφέρεται σε ΔΤ του Λιμενικού ότι έγινε επιχείρηση έρευνας και διάσωσης σε διεθνή ύδατα.
Σε ό,τι αφορά στο πέλαγος, από τα 11 περιστατικά που αφορούν σε διεθνή ύδατα, τα 5 αφορούν στο Αιγαίο και τα 6 στο Ιόνιο.
Σε ό,τιαφορά στο αν προηγήθηκε αίτημα για βοήθεια από τους επιβάτες του πλοίου το οποίο ήταν σε κίνδυνο, από τα 11 περιστατικά που αφορούν σε διεθνή ύδατα, ρητή και σαφής αναφορά ότι έγινε αίτημα παροχής βοήθειας από τους ίδιους τους ανθώπους οι οποίοι ήταν σε κίνδυνο, γίνεται σε 1 περιστατικό στο Ιόνιο.
Σε ό,τι αφορά στην πηγή ενημέρωσης του Ενιαίου Κέντρου Συντονισμού Έρευνας & Διάσωσης (Ε.Κ.Σ.Ε.Δ.), από τα 11 περιστατικά που αφορούν σε διεθνή ύδατα, στα 4 γίνεται ρητή αναφορά στην πηγή ενημέρωσης. Ειδικότερα, σε 1 περιστατικό αναφέρεται ότι έγινε αξιοποίηση πληροφοριών, σε 2 περιστατικά ότι έγινε ενημέρωση από RCC ROME και σε 1 περιστατικό ότι έγινε ενημέρωση από OLYMPIA RADIO. Δεν προκύπτει όμως με σαφήνεια εάν σε αυτές τις 4 περιπτώσεις υπήρξε αίτημα των επιβατών.
Σε ό,τι αφορά σε άρνηση αποδοχής βοήθειας, από τα 11 περιστατικά που αφορούν σε διεθνή ύδατα, στα 2 γίνεται ρητή αναφορά σε άρνηση λήψης βοήθειας εκ μέρους εκίνων που κινδύνευαν. Και τα 2 έγιναν στο Ιόνιο. Το 1ο αφορούσε σε περιστατικό την 03.10.2022 στο Ιόνιο. Το 2ο αφορούσε στο ναυάγιο της 14ης Ιουνίου 2023.
Σε ό,τι αφορά στον τύπο του πλοίου που κινδύνευε, από τα 11 περιστατικά που αφορούν σε διεθνή ύδατα, τα 5 αφορούν σε ιστιοφόρο, τα 3 σε αλιευτικό, 1 σε ξύλινο πλοίο, 1 σε Φ/Γ πλοίο και σε 1 δεν γίνεται αναφορά στον τύπο του πλοίου.
Σε ό,τι αφορά στην συμμετοχή της FRONTEX, από τα 11 περιστατικά που αφορούν σε διεθνή ύδατα, σε 1 γίνεται ρητή αναφορά σε συμμετοχή της FRONTEX και αφορά στο ναυάγιο της 14ης Ιουνίου 2023.
Από τα 11 περιστατικά που αφορούν σε διεθνή ύδατα, σε 1 γίνεται ρητή αναφορά σε "Εντολή Πλακιωτάκη" για κινητοποίηση των μέσων διάσωσης. Συνολικά, σε 5 από τα 42 περιστατικά γίνεται αναφορά σε "Εντολή Πλακιωτάκη".
Σε ό,τι αφορά στην Πύλο, από τα 6 περιστατικά που αφορούν σε διεθνή ύδατα στο Ιόνιο, τα 3 αφορούν στην Πύλο. Τις 4 φορές η περισυλλογή των διασωθέντων έγινε από εμπορικά πλοία και όχι από το Λιμενικό, 1 φορά μόνο από το Λιμενικό και 1 φορά από εμπορικό και Λιμενικό πλοίο.
Σε ό,τι αφορά στην συμμετοχή του ελληνικού πολεμικού ναυτικού, από τα 6 περιστατικά που αφορούν σε διεθνή ύδατα στο Ιόνιο, στα 2 γίνεται αναφορά σε συμμετοχή ελληνικού πολεμικού πλοίου.
Σε ό,τι αφορά στις συνθήκες που επικρατούσαν στο σκάφος το οποίο κινδύνευε, σε 3 από τα 6 περιστατικά αναφέρεται ότι βρίσκονταν σε δυσχερή θέση χωρίς περισσότερες λεπτομέρειες, σε 1 περιστατικό αναφέρεται ότι ήταν ακυβέρνητο και σε 1 περιστατικό αναφέρεται ανατροπή του σκάφους και σε 1 περιστατικό δεν γίνεται καμία αναφορά.
Σε ό,τι αφορά στις καιρικές συνθήκες, στα 3 από τα 6 περιστατικά οι συνθήκες ήταν καλές, σε 1 περιστατικό δυσμενείς και σε 2 περιστατικά δεν γίνεται αναφορά στις καιρικές συνθήκες, μεταξύ αυτών και το ναυάγιο της 14.06.2023.
- Αν η επιχείρηση διάσωσης γίνεται σε διεθνή ύδατα ή όχι
- Τις καιρικές συνθήκες σε κλίμακα αξιολόγησης (πχ πολύ καλές, καλές, δυσμενείς, αντίξοες κλπ)
- Τον τύπο του σκάφους για το οποίο έγινε η επιχείρηση
- Αν βρίσκεται σε κίνδυνο και τί ακριβώς κίνδυνος είναι αυτός (ζωής, περιουσίας κλπ)
- Αν έχει υπεράριθμους επιβάτες
- Την κατάσταση του σκάφους κατά τον εντοπισμό του και καθ' όλη την διάρκεια των επιχειρήσεων (πχ εντοπίστηκε ημιβυθισμένο και τελικά προσάραξε ή βυθίστηκε)
- Αν υπήρχαν σωστικά μέσα (πχ σωσίβια) στο σκάφος και εκτίμηση για το αν επαρκούσαν για τους επιβάτες
- Αν συμμετείχε σκάφος του Πολεμικού Ναυτικού
- Αν συμμετείχε η FRONTEX
- Αν είναι στο Αιγαίο ή στο Ιόνιο
- Αν το ίδιο το σκάφος αιτήθηκε συνδρομής
- Αν το ίδιο το σκάφος αρνήθηκε την συνδρομή
- Αν το σκάφος έχει κυβερνήτη
- Αν υπάρχει επικοινωνία με το σκάφος είτε φυσική είτε με τεχνικά μέσα
- Αν το σκάφος φέρει σημαία (flag state)
- Το τρόπο ενημέρωσης του Κέντρου Επιχειρήσεων (112, Olympia Radio κλπ)
- Αν η περισυλλογή διασωθέντων έγινε από εμπορικό ή λιμενικό σκάφος ή και τα δύο
- Αν έγινε ρυμούλκηση
- Εκτίμηση αριθμού επιβατών και αριθμού αγνοουμένων
